Гипоксемия деген не – Қандағы оттегі жетіспеушілігі

Адам ағзасы үздіксіз оттегімен қамтамасыз етіліп отыруы тиіс. Оттегі — жасушалардың қалыпты жұмыс істеуі үшін ең басты қажеттілік. Ал енді осы оттегінің қандағы мөлшері азайса не болады? Бұл жағдайда біз медициналық тілде гипоксемия деп аталатын құбылыспен бетпе-бет келеміз.
Гипоксемия — бұл қандағы оттегінің мөлшері қалыпты деңгейден төмендеуі. Мұндай жағдай ағзадағы барлық мүшелер мен жүйелердің жұмысын баяулатып, ауыр асқынуларға әкелуі мүмкін. Көп жағдайда бұл тыныс алу жүйесінің бұзылуымен немесе жүрек-қантамыр жүйесінің ақауымен байланысты болады.
Бұл жағдай қалай пайда болады?
Көптеген себептер бар, бірақ жиі кездесетіндері мыналар:
- Өкпенің аурулары: мысалы, пневмония, астма, созылмалы обструктивті өкпе ауруы (СОӨА).
- Жоғары биіктікте болу: таулы аймақтарда оттегінің тығыздығы төмен, сондықтан ағза оттегіні аз алады.
- Тыныс алу жолдарының бітелуі: мұрын немесе тамақ аймағындағы механикалық кедергілер.
- Ұйқы апноэсы: ұйқы кезінде тыныс алудың уақытша тоқтап қалуы.
Белгілері қандай?
Гипоксемия белгілері айқын көрінбейтін жағдайда да болуы мүмкін, бірақ келесі симптомдар жиі байқалады:
- Тыныс алудың жиілеуі немесе қиындауы
- Терінің көгеруі, әсіресе ерін мен тырнақ ұшында
- Жүрек соғысының жиілеуі
- Бас айналу, әлсіздік, ұйқышылдық
- Шоғырлану қиындығы
Ескерту: бұл белгілер байқалса, дереу дәрігерге қаралу қажет.
Қандай зерттеулер жасалады?
Диагноз қою үшін дәрігерлер бірнеше тексеру әдістерін қолданады:
- Қанның газдық құрамын талдау — оттегінің нақты мөлшерін анықтайды.
- Пульсоксиметрия — саусақ ұшына қойылатын құрылғы арқылы оттегінің деңгейін өлшеу.
- Қосымша өкпе рентгені немесе КТ түсірілімдері қажет болуы мүмкін.
Емдеу жолдары
Емдеу гипоксемияның себебіне байланысты. Кей жағдайларда науқасқа тек оттегі терапиясы жеткілікті болса, басқа жағдайларда өкпенің немесе жүректің ауруларын кешенді емдеу қажет болады.
Кейбір жағдайларда:
- Ингаляция мен тыныс алу жаттығулары
- Медикаментозды ем (мысалы, бронхтарды кеңейтетін дәрілер)
- Ауыр жағдайларда механикалық вентиляция қажет болуы мүмкін