Графен деген не – Қарапайым тілмен түсіндірме

Заманауи ғылым мен технологияда үлкен серпіліс жасаған материалдардың бірі — графен. Бұл материал алғаш рет 2004 жылы Манчестер университетінің ғалымдары Андрей Гейм мен Константин Новосёловтың зерттеулері арқылы ашылды. Олар бұл жаңалығы үшін 2010 жылы Нобель сыйлығын иеленді.

Графен — көміртектің жалғыз бір атом қабатынан тұратын материал. Яғни, ол — екі өлшемді кристалл. Бұл құрылым бал арасының ұясы секілді алтыбұрышты тор тәрізді. Оның басты ерекшелігі — өте жұқа болғанына қарамастан, өте мықты және өте икемді болуы.

Неліктен графен ерекше?

• Мықтылығы: Болаттан 200 есе мықты, бірақ миллион есе жұқа.
• Жақсы өткізгіш: Электр тогын өте жақсы өткізеді. Бұл қасиеті оны электроникада таптырмас етеді.
• Жарық өткізгіштік: Көзге көрінетін жарықтың 97%-ын өткізе алады, сондықтан да экрандар мен сенсорлар үшін өте қолайлы.
• Икемділігі: Оны бүгуге, созуға болады, бұл оны киілетін электроника немесе икемді экрандар саласында пайдалануға мүмкіндік береді.

Қайда қолданылады?

Бүгінде графеннің қолданылу ауқымы кеңейіп келеді:

• Электроника: Жоғары жылдамдықтағы микрочиптер, сенсорлар.
• Энергетика: Суперконденсаторлар мен аккумуляторлар.
• Медицина: Дәрі тасымалдау жүйелері, биосенсорлар.
• Қорғаныс: Жеңіл әрі берік броньды материалдар.