Ишемиялык инсульт: белгілері, себептері және алдын алу

Ишемиялық инсульт – бұл мидың белгілі бір бөлігіне қан ағымының тоқтауы немесе күрт төмендеуі нәтижесінде пайда болатын ауыр медициналық жағдай. Мұндай кезде ми тіндері оттегі мен қоректік заттарсыз қалып, бірнеше минут ішінде жасушалар өле бастайды. Бұл жағдай шұғыл медициналық көмекті талап етеді, себебі уақытты жоғалту адамның өміріне және өмір сапасына кері әсер етеді.

Ишемиялық инсульттің негізгі себептері

Бұл түрдегі инсульт көбіне қан тамырларының бітелуінен туындайды. Мұндай бітелу мыналардан болуы мүмкін:

• Тромбоз – қан ұйындысы мидың өз ішіндегі немесе оған апаратын артерияда түзіледі;
• Эмболия – қан ұйындысы басқа жерде (мысалы, жүректе) түзіліп, қан ағысымен миға жетіп, тамырды бітейді;
• Атеросклероз – қан тамырларының қабырғаларында холестериннен тұратын түйіндердің жиналуы.

Белгілері

Ишемиялық инсульт кенеттен басталады. Келесі белгілер байқалуы мүмкін:

• Бір жақ дененің әлсіздігі немесе жансыздануы (әсіресе бет, қол, аяқта);
• Сөйлеудің бұзылуы немесе сөзді түсіне алмау;
• Көрудің күрт нашарлауы (бір немесе екі көзде);
• Тепе-теңдіктің жоғалуы, бас айналу;
• Кенеттен және қатты бас ауруы.

Егер осы белгілердің бірі байқалса, шұғыл түрде жедел жәрдем шақыру керек. Уақыт – ми үшін өте маңызды.

Диагностика және ем

Инсультті растау үшін дәрігерлер КТ (компьютерлік томография) немесе МРТ (магниттік-резонанстық томография) қолданады. Емдеудің мақсаты – қан айналымын қалпына келтіру, зақымдануды шектеу және асқынуларды болдырмау.

Ең жиі қолданылатын ем:

• Қан ұйындысын ерітетін дәрілер (тромболитиктер);
• Қан қысымын, холестеринді реттейтін дәрілер;
• Қайта оңалту: сөйлеу, қозғалыс, жад қалпына келтіру жаттығулары.

Алдын алу

Ишемиялық инсульттің алдын алу – оның болу ықтималдығын едәуір азайта алады. Ол үшін:

• Қан қысымын бақылау;
• Қант диабетін емдеу;
• Темекіден бас тарту;
• Дұрыс тамақтану және артық салмақтан арылу;
• Физикалық белсенділік.