Көз тамыры жарылғанда не істеу керек – Толық нұсқаулық
Көздің тамыры жарылуы – бұл адамдар арасында жиі кездесетін, бірақ көбіне елемейтін мәселе. Бұл жағдай адамның денсаулығына қатысты елеулі ақпаратты білдіруі мүмкін және оны елемеу кейде ауыр зардаптарға әкелуі ықтимал. Мақалада көз тамыры жарылған жағдайда не істеу керектігі, себептері мен алдын алу жолдары туралы толық мәлімет береміз.
Көз тамыры жарылуының себептері
Көздің ішкі қабығындағы қан тамырлары өте нәзік. Әр түрлі факторлар олардың жарылуына себеп болуы мүмкін:
- Физикалық күш салу: Ауыр зат көтеру, қарқынды жаттығулар немесе босану кезіндегі күш түсіру қан тамырларының қысымын арттырады.
- Қан қысымының көтерілуі: Гипертония қан тамырларына ауырлық түсіріп, жарылуына әкелуі мүмкін.
- Көздің қатты қажуы: Ұзақ уақыт экран алдында отыру немесе кітап оқудан көз шаршайды, бұл да қан тамырларына зиян келтіреді.
- Жарақат: Көзге тиген соққы немесе кездейсоқ жарақат салдарынан тамыр жарылуы ықтимал.
- Ауыр аурулар: Қант диабеті, қан аурулары немесе инфекциялар тамырлардың қабырғаларын әлсіретеді.
- Дәрі-дәрмек: Кейбір препараттар, әсіресе қан сұйылтқыштар, тамырлардың жарылуына себеп болуы мүмкін.
Көз тамыры жарылса не істеу керек?
Егер сіз көздің тамыры жарылғанын байқасаңыз, ең алдымен сабыр сақтаңыз. Бұл жағдай көбіне ауыр емес және арнайы емдеусіз-ақ жазылады. Дегенмен, белгілі бір шаралар қабылдау маңызды:
- Көзге демалыс беріңіз. Көздің шаршауын азайту үшін экранды пайдалануды шектеп, көзді жиі тынықтырыңыз.
- Салқын компресс қойыңыз. Матаға оралған мұзды көзге 10-15 минут бойы басу тамырдың ісінуін азайтуға көмектеседі.
- Сұйықтық ішіңіз. Суды көбірек ішу қан айналымын жақсартады және көздің құрғауын болдырмайды.
- Дәрігерге қаралыңыз. Егер қан кету бірнеше күннен кейін де тоқтамаса немесе басқа белгілер байқалса (ауырсыну, көрудің нашарлауы), офтальмологқа бару қажет.
Кейбір жағдайларда, көздің тамыры жарылуы жалпы денсаулық мәселелерінің белгісі болуы мүмкін. Сондықтан, егер бұл жиі қайталанатын болса, дәрігерге міндетті түрде көрініңіз.
Көз тамыры жарылуын алдын алу жолдары
Кез келген ауруды емдегеннен гөрі, алдын алған тиімді. Көздің тамырлары жарылмас үшін келесі ұсыныстарды орындау маңызды:
- Көздің шаршауын азайту:
- Экран алдында жұмыс істегенде, әр 20 минут сайын көзді демалтыңыз. Бұл үшін “20-20-20” ережесін қолданыңыз: әр 20 минут сайын 20 секунд бойы алыстағы 20 метрлік нүктеге қараңыз.
- Жарықтандыруды реттеңіз. Өте жарық немесе қараңғы ортада жұмыс жасау көзге кері әсер етеді.
- Дұрыс тамақтану:
- Витаминдерге бай тағамдарды тұтыныңыз. А және С витаминдері көздің қан тамырларын нығайтады.
- Омега-3 май қышқылдары көздің жалпы саулығын жақсартады.
- Көзді қорғау:
- Көзді шаңнан, желден және ультракүлгін сәуледен қорғау үшін көзілдірік киіңіз.
- Жарақат алу ықтималдығын азайту үшін қауіпті жұмыстар кезінде арнайы қорғаныс көзілдіріктерін қолданыңыз.
- Денсаулықты бақылау:
- Қан қысымын, қант деңгейін және холестеринді бақылауда ұстаңыз.
- Жүйелі түрде медициналық тексеруден өтіңіз.
Көз тамыры жарылуы қауіпті ме?
Көп жағдайда, көздің тамыры жарылуы қауіпті емес және адамның көру қабілетіне әсер етпейді. Дегенмен, кейбір жағдайларда бұл ауыр сырқаттың белгісі болуы мүмкін. Мысалы:
- Гипертония: Қан қысымының жоғарылауы инсульт немесе жүрек ауруларына әкелуі мүмкін.
- Қан аурулары: Гемофилия немесе лейкемия сияқты аурулар қанның ұюына әсер етеді.
- Инфекциялар: Кейбір бактериялық немесе вирустық инфекциялар көздің ішкі қабығын зақымдауы мүмкін.
Егер сіздің көзіңізде қан кетумен қатар, бас ауруы, жүрек айнуы немесе көру қабілетінің нашарлауы байқалса, бұл шұғыл медициналық көмекті қажет етеді.
Үй жағдайында күтім
Көздің тамыры жарылса, үйде қарапайым шараларды қолдануға болады:
- Көзге жылы компресс: Бұл қан айналымын жақсартуға көмектеседі.
- Көзге арналған тамшылар: Құрғақтықты азайту үшін жасанды көз жастарын қолдануға болады.
- Тыныштық: Стресті азайту үшін демалу және тыныс алу жаттығуларын орындаңыз.
Бұл шаралар жағдайды жеңілдетуге көмектеседі, бірақ толық емдеу үшін кәсіби кеңес алу қажет.
Қорытынды
Көз тамыры жарылса не істеу керек? Ең алдымен, сабыр сақтап, көзге демалыс беріңіз. Қажет жағдайда салқын компресс қолданыңыз және дәрігерге көрініңіз. Сонымен қатар, көздің саулығын сақтау үшін алдын алу шараларын ұстану маңызды. Бұл тек көздің ғана емес, бүкіл ағзаның саулығын қамтамасыз етеді.
Көздің саулығы сіздің өміріңіздің сапасына тікелей әсер етеді. Сондықтан, егер көздің тамыры жарылуы жиі қайталанатын болса немесе ауырсыну мен көру қабілетінің нашарлауы байқалса, уақытында медициналық көмекке жүгініңіз.