Хоккей таяқшасы қалай аталады – Құрылымы мен түрлері
Спорт десе делебесі қозатын қазақ халқы үшін командалық ойындардың бірі – хоккей де ерекше орын алады. Мұз үстінде серіппедей сырғанап, шайбаны қақпаға дәл бағыттау – шеберлік пен күшті қажет ететін өнер. Ал бұл өнердің ең басты серігі – таяқша. Ол жай ғана құрал емес, хоккейші үшін нағыз қару десек, артық айтқандық емес. Ендеше, хоккей таяқшасы туралы толығырақ білейік.
Таяқшаның құрылымы қандай?
Хоккей таяқшасы үш негізгі бөліктен тұрады:
- Сабы (shaft) – Бұл ойыншы ұстайтын ұзын, түзу бөлігі. Сабы жеңіл және берік материалдардан жасалады. Бұрын ағаш қолданылса, қазір көміртекті талшық (carbon fiber), алюминий, графит секілді технологиялық материалдар кең таралған.
- Иіні (blade) – Таяқшаның шайбаны жүргізіп, соғуға арналған жалпақ әрі қисық тұсы. Ойынның дәлдігі мен күшінің көп бөлігі осы иінге байланысты.
- Қосымша қаптау (grip) – Кейбір таяқшалар арнайы сырғып кетпейтін жабындымен шығарылады. Бұл спортшыға ыңғайлы әрі сенімді бақылау береді.
Таяқша ұзындығы неге байланысты?
Таяқша ұзындығы ойыншының бойына, ойын стиліне және позициясына қарай таңдалады. Қорғаушылар әдетте ұзын таяқша қолданады – шайбаны алыс қашықтықтан қайтаруға тиімді. Ал шабуылшыларға қысқалау таяқша ыңғайлы – олар шайбаны жылдам әрі шебер жүргізу үшін таңдайды.
Балаларға арналған таяқшалар бөлек өлшеммен жасалады. Жас ерекшелігіне, биіктігіне сәйкес арнайы нұсқалар бар. Сондықтан, кәсіби ойыншы болғысы келген жастар таяқшаны дұрыс таңдауға ерекше мән бергені жөн.
Қандай материал жақсы?
Бүгінде нарықта ағаш, аралас және синтетикалық хоккей таяқшалары бар:
- Ағаш таяқша – дәстүрлі, бағасы қолжетімді, бірақ ауыр әрі ұзақ уақыт қолдануға жарамсыз.
- Аралас материалдардан (hybrid) жасалған таяқшалар – ағаш пен көміртек, шыны талшықты біріктіреді. Олар орташа бағамен жақсы сапа береді.
- Толық синтетикалық таяқшалар – ең заманауи, жеңіл әрі мықты. Бірақ бағасы жоғары.
Кәсіби спортшылар негізінен соңғы түрін таңдайды, өйткені бұл ойынның нәтижесіне тікелей әсер етеді.
Оңқай ма, солақай ма?
Хоккей таяқшасы таңдаудағы тағы бір маңызды мәселе – қай қолмен ұсталатыны. Егер ойыншы сол қолымен таяқшаның жоғары бөлігін ұстаса – ол оңқай таяқша (right-handed). Ал егер оң қолымен жоғары ұстаса – солақай таяқша (left-handed). Бұл жай ұсақ-түйек емес, шайбамен жұмыс істеудегі ыңғайлылық пен шапшаңдыққа тікелей әсер етеді.
Қазақстанда көптеген жас хоккейшілер таяқшаны дұрыс ұстауды жаттықтырушылардан үйренеді. Дегенмен, әркімнің өзіне қолайлы тәсілі болады.
Жаңа технологиялар мен инновациялар
Қазіргі заманғы хоккей таяқшалары тек мықты ғана емес, ақылды болып келеді. Мысалы, кейбір брендтер шайбаның соғу күшін, бұрышын, тіпті шайбаның иінмен жанасу нүктесін талдай алатын сенсорлар орнатуда.
Сонымен қатар, иіннің иілу бұрышы (flex) мен қаттылығы да әр ойыншыға бейімделеді. Шапшаң әрі дәл соққы жасағысы келгендер үшін – жұмсақ таяқшалар ыңғайлы, ал күшті әрі алыс соққы жасағысы келгендерге – қатты таяқша тиімді.
Хоккей мәдениеті мен жеке стиль
Кәсіби хоккейшілер өз таяқшасын бейне бір жалғасы секілді көреді. Әрбірінің жеке қалауы, өзіндік қолтаңбасы бар. Кейбіреулер таяқшасын лентамен орап, ерекше дизайн жасаса, енді біреулер өз есімдерін немесе нөмірін жабыстырып қояды. Бұл да бір дәстүр, бір стиль.
Тіпті, белгілі бір ойыншылардың таяқшалары жанкүйерлер үшін коллекциялық затқа айналады. Бұл – хоккейдің мәдениеті мен рухының бір бөлшегі.
Сапалы таяқша – табыстың кепілі
Жақсы таңдалған хоккей таяқшасы – ойыншының сенімділігін арттырып, шеберлігін көрсететін басты құрал. Ол дәлдік, жылдамдық, басқару мен күштің үйлесімін қамтамасыз етеді.
Спорт дүкеніне кіріп, сөрелердегі алуан түрлі таяқшаларға көз жүгірткенде, қарапайым адам үшін олардың айырмашылығы байқалмауы мүмкін. Алайда тәжірибелі хоккейші үшін – әрбір деталь маңызды. Сол себепті, таяқшаны таңдау кезінде жаттықтырушыдан кеңес алу, бірнеше нұсқаны сынап көру – дұрыс шешім.
