Кенеден құтылу әдістері – Қауіпсіздік және алдын алу
Кенелер – адам мен жануарлар үшін қауіпті паразиттер. Олар тек қана жайсыздық туғызып қоймай, сонымен қатар түрлі қауіпті ауруларды тасымалдауы мүмкін. Сондықтан кенеден қалай құтылуға болады деген сұрақ әр адам үшін маңызды. Бұл мақалада кенелердің қауіптілігі, олардан сақтану жолдары және кенеге қарсы күресу әдістері туралы толық ақпарат береміз.
Кенелердің қауіптілігі
Кенелер адамдар мен жануарлардың терісіне жабысып, қанмен қоректенеді. Олардың сілекейінде түрлі инфекциялар болуы мүмкін, соның ішінде:
- Кене энцефалиті – жүйке жүйесіне әсер ететін ауыр ауру;
- Лайм ауруы (боррелиоз) – буындар мен жүйке жүйесіне залал келтіруі мүмкін;
- Қырым-Конго геморрагиялық қызбасы – өте қауіпті вирустық ауру;
- Туляремия – бауыр мен лимфа жүйесіне әсер ететін бактериалды инфекция.
Бұл аурулар кенемен тікелей байланыста болғанда немесе олардың шағуынан кейін жұғуы мүмкін. Сондықтан табиғатқа шыққанда және үй жануарларын серуендеткенде аса сақ болу қажет.
Кенеден сақтану жолдары
1. Дұрыс киіну
Кенелер көбінесе шөпті, орманды, ылғалды жерлерде тіршілік етеді. Сондықтан табиғатқа шыққанда келесі ережелерді сақтау маңызды:
- Ашық түсті, денені толық жабатын киім киіңіз;
- Жейдеңіздің жеңін түймелеп, шалбарыңызды шұлықтың ішіне салып киіңіз;
- Арнайы кенеге қарсы репелленттерді (қорғаушы спрейлер) пайдаланыңыз.
2. Үй жануарларын қорғау
Иттер мен мысықтар кенелерді жиі тасымалдайды. Оларды қорғау үшін:
- Арнайы кенеге қарсы тамшылар мен жағалар пайдаланыңыз;
- Серуеннен кейін жануарды мұқият қарап шығыңыз;
- Тұрақты түрде ветеринарға апарып, кенеге қарсы екпе салдырыңыз.
3. Қорғаныс құралдарын пайдалану
Кенелерден сақтану үшін арнайы химиялық немесе табиғи репелленттерді қолдану қажет. Кейбір тиімді құралдар:
- DEET негізіндегі спрейлер – кенелерден қорғанудың ең тиімді әдісі;
- Эфир майлары (лимон эвкалипті, лаванда, шай ағашы майы) – табиғи қорғаныс құралы;
- Перметринмен өңделген киімдер – кенелерге қарсы ұзақ әсер ететін әдіс.
Кенені қалай дұрыс алып тастау керек?
Егер кене теріңізге жабысып қалса, оны дұрыс алып тастау өте маңызды. Төмендегі әдістерді қолданыңыз:
- Пинцет немесе арнайы кене алу құралын пайдаланыңыз.
- Кенені мүмкіндігінше теріге жақын жерден баяу тартып шығарыңыз.
- Кенені бұрап алмаңыз немесе қысқышпен мыжып тастамаңыз.
- Кене алынған жерді антисептикпен өңдеңіз.
- Кенені жою үшін оны спиртке салып немесе жағып жіберіңіз.
- Кене шағып алғаннан кейін бірнеше күн бойы денсаулықты бақылаңыз.
Егер дене қызуы көтерілсе, әлсіздік пайда болса немесе шағылған жерде бөртпе пайда болса, дереу дәрігерге қаралыңыз.
Кенеге қарсы табиғи әдістер
Көптеген адамдар химиялық заттарды қолданудан қорқады және табиғи әдістерді таңдағанды жөн көреді. Кенелерден табиғи жолмен құтылу үшін:
- Сарымсақ пен пияз тұнбасын қолдану – кенелердің иіс сезімін тежейді;
- Лимон және апельсин қабығының суы – табиғи репеллент ретінде қолданылады;
- Диатомды жер ұнтағын пайдалану – үй жануарларының үстіне себуге болады;
- Хош иісті шөптер (жалбыз, розмарин, лаванда) – кенелерге қарсы әсер етеді.
Бұл әдістер кенелердің үйіңізге кіруін шектеуге көмектеседі.
Үйде кенелерден қалай құтылуға болады?
Кейде кенелер үй ішінде де пайда болуы мүмкін. Оларды жою үшін:
- Үйдегі кілемдер мен жиһаздарды жиі шаңсорғышпен тазалау;
- Үй жануарларын тұрақты түрде тексеру;
- Жиһаздар мен еденді кенеге қарсы арнайы ерітінділермен сүрту;
- Үй маңында шөпті қысқа шабу және артық қоқыстарды тазарту.
