Кіндік шеше деген кім – Қазақ дәстүріндегі маңызды тұлға
Кіндік шеше деген кім? Қазақ мәдениеті мен дәстүрінде кіндік шеше — ерекше маңызы бар адам. Бұл атау жаңа туған сәбидің өміріндегі алғашқы сәттерінен бастап, оның ата-анасына рухани қолдау көрсететін, балаларға ерекше мейіріммен қарайтын жақын туысқан немесе достардың бірі. Кіндік шеше деген кім деген сұраққа жауап іздегенде, оның қызметі, атқаратын міндеттері мен тарихы туралы түсінік алу маңызды.
Кіндік шешенің мәдени-тарихи маңызы
Қазақ халқының тұрмыс-тіршілігінде кіндік шеше институты ертеден қалыптасқан. Кіндік шеше – бала туылғанда оның кіндігін кесіп, алғашқы қамқорлықты жасайтын адам. Кіндік шешенің бұл рөлі баланың өміріндегі ерекше жауапкершілікті талап етеді. Ежелгі дәстүр бойынша, кіндік шеше болуға отбасы сенім артқан адам таңдалады, ол көбінесе отбасының жақын туыстары немесе ерекше құрметке ие болған кісі.
Кіндік шешенің міндеттері мен жауапкершіліктері
Кіндік шеше болудың жауапкершілігі зор. Ол тек кіндікті кесумен шектелмейді, баланың өмір бойына рухани қолдау көрсетіп, тәрбие беруге атсалысады. Кіндік шеше деген кім дегенде, оның ең басты міндеті — балаға бағыт-бағдар беріп, қажет болған жағдайда ата-анаға көмек көрсету екені анық. Ескі салт-дәстүрде кіндік шеше баланың өміріндегі қиыншылықтар мен қуаныштарды бірге бөліседі. Осылайша, кіндік шеше баланың екінші анасы сияқты саналады. Кіндік шеше баланың жетілуіне де, оның қоғамдағы орнын табуға көмектеседі.
Кіндік шешенің ерекшеліктері
Қазақ дәстүрінде кіндік шешеге қоятын талаптар бар. Ол тәрбиелі, өмірлік тәжірибесі мол, жақсы адам болу керек. Балаға үлгі бола алатын, адалдық пен қайырымдылық қасиеттерін бойына сіңірген адам ретінде кіндік шеше үлкен мәртебеге ие. Кіндік шеше бала туылған соң оның өсіп-жетілуіне елеулі ықпал етеді, тіпті бала мен кіндік шеше арасында ерекше байланысты қалыптастырады. Мысалы, баланың туған күні, мерекелерде кіндік шеше оны құттықтап, сыйлық беріп отырады. Кіндік шеше баланың тәлім-тәрбиесіне атсалысып, оған мейірімділік пен құрмет көрсетеді.
Қазіргі заманғы түсінік
Қазіргі қоғамда «кіндік шеше деген кім» деген ұғымның мағынасы өзгеріп келе жатыр. Бүгінгі күні кіндік шеше институты қалаларда көбінесе символикалық мағынаға ие, бірақ ауылдық жерлерде бұл салт сақталып келеді. Заманауи ата-аналар кіндік шеше таңдағанда жақын достары мен туыстарының арасынан өмірлік маңызды адамдарды таңдайды. Бұл таңдауда да баланың болашағына оң ықпал ететін адамды таңдау басты назарға алынады.
Қорытынды
Сонымен, кіндік шеше деген кім деген сұраққа жауап бере отырып, қазақ халқының салт-дәстүрлерінде кіндік шешенің ерекше орын алатынын байқаймыз. Ол — балаға өмірінің алғашқы сәттерінен бастап қолдау көрсететін рухани адам. Кіндік шешенің міндеттері мен жауапкершіліктері тек кіндік кесумен шектелмейді; ол баланың өміріндегі ең жақын адамдардың бірі болып табылады. Кіндік шешенің осы рөлі қазіргі уақытта да өзінің маңыздылығын жоғалтпаған, ол бүгін де маңызды рухани байланыс қалыптастырушы тұлға ретінде танылады.
