Корь қалай басталады: Алғашқы белгілері мен ескерту белгілері

Адам ағзасы күрделі әрі нәзік жүйе. Ол сырттан келетін түрлі вирустар мен бактерияларға қарсы күрес жүргізеді. Соның ішінде, корь деп аталатын жұқпалы ауру – денсаулық үшін айтарлықтай қауіп төндіретін дерттердің бірі. Бұл дерт әсіресе балалар арасында жиі кездеседі, бірақ ересектер де оған шалдығуы мүмкін. Мақалада осы аурудың алғашқы белгілері қалай білінеді, ағза қалай әрекет етеді, және дерттің даму барысы жайлы кеңінен сөз қозғаймыз.

Аурудың басталу кезеңі

Корь вирусы ағзаға енген кезде, ол бірден белсенді түрде тарай бастайды. Бұл кезеңді инкубациялық кезең деп атайды және ол орта есеппен 7-14 күнге дейін созылады. Осы уақытта науқас ешқандай белгі байқамауы мүмкін, бірақ оның денесінде вирус көбейіп, иммундық жүйеге шабуыл жасап жатады.

Инкубациялық кезеңнің аяқталуы – алғашқы белгілердің пайда болуымен сипатталады. Бұл кезде адам өзін жайсыз сезініп, денесінде әртүрлі белгілер байқала бастайды. Дегенмен, алғашқы көріністер басқа вирустық инфекцияларға ұқсас болғандықтан, көпшілік оны кәдімгі тұмау немесе салқын тию деп шатастырып жатады.

Алғашқы белгілер

Ауру алғашқы күндері былай басталады:

• Дене қызуының көтерілуі – әдетте 38-40°C аралығында болады. Қызу бірден жоғары деңгейге көтерілуі мүмкін және 3-4 күнге дейін сақталады.
• Құрғақ жөтел, тамағының қышуы немесе ауырсынуы – бұл белгілер тыныс алу жолдарының қабынуынан туындайды.
• Мұрыннан су ағу, көздің жасаурауы мен қызаруы – бұл кезеңде науқастың көру қабілеті де аздап төмендеуі мүмкін.
• Шаршағыштық пен әлсіздік – адам өзін өте әлсіз, дел-сал сезінеді, ұйқысы бұзылуы мүмкін.

Ерекше белгі – Коплик дақтары

Корьдің ең айқын ерекшелігі – Коплик дақтары. Бұл – ауыз қуысының шырышты қабығында пайда болатын ұсақ, ақ түсті дақтар. Олар ауру басталғаннан кейінгі 2-3 күн ішінде байқалады және диагноз қоюда дәрігерлер үшін маңызды белгі болып табылады.

Коплик дақтары – корьге тән ерекше көрініс, басқа вирустық инфекциялардан осы арқылы ажыратуға болады. Алайда олар уақытша ғана көрініс береді, кейін жоғалып кетеді.

Бөртпенің пайда болуы

Ауру басталғаннан кейін 4-5 күн өткенде, науқастың денесінде бөртпе пайда болады. Бұл корьдің негізгі және көзге көрінетін белгісі. Бөртпе алдымен:

• Бет пен құлақтың артқы тұсынан басталады;
• Содан кейін мойын, кеуде, арқаға таралады;
• Кейінірек қол-аяқтарға, саусақ ұшына дейін жайылады.

Бөртпе қызыл немесе қызғылт түсті, терінің үстінде көтеріліп тұрады және жанасқанда ауырсыну тудырмауы мүмкін. Ол 3-5 күн ішінде біртіндеп жоғалып, теріде уақытша қоңырлау із қалдырады.

Қосымша белгілер мен асқынулар

Аурудың бұл кезеңінде адам өзін өте әлсіз сезінеді. Жоғары температура, бас ауруы, тәбеттің жоғалуы, бұлшық еттің ауыруы – барлығы ағзаның вируспен күресіп жатқанын көрсетеді.

Егер ағзаның иммундық жүйесі әлсіреген болса немесе уақытында медициналық көмек көрсетілмесе, корь келесі асқынуларға әкелуі мүмкін:

• Пневмония – өкпенің қабынуы;
• Отит – ортаңғы құлақтың қабынуы;
• Энцефалит – ми қабының қабынуы (өте қауіпті асқыну);
• Балаларда іш өту және сусыздану жағдайлары жиі байқалады.

Бұл асқынулардың кейбірі өмірге қауіп төндіруі мүмкін. Сондықтан дер кезінде дәрігерге қаралу өте маңызды.

Ауру қалай таралады?

Корь – ауа арқылы жұғатын өте жұқпалы ауру. Вирус жөтелу, түшкіру, сөйлесу кезінде ауаға тарап, айналадағы адамдарға оңай жұғады. Тіпті науқас бөлмені тастап кеткеннен кейін де, вирус біраз уақыт ауада қалуы мүмкін.

Адам ауру белгілері білінбей тұрған кезеңнің өзінде де вирусты таратуы мүмкін. Сондықтан корьдің алдын алу үшін тек қана гигиеналық шаралар емес, вакцинацияның маңызы зор.