Қызылша қалай емделеді? Ең тиімді әдістер

Қызылша – вирус арқылы таралатын аса жұқпалы ауру, ол көбінесе балалар мен екпе алмаған адамдар арасында кездеседі. Ауру денеге жоғары температура, қызару, бөртпелер шығуы және тыныс алу жолдарының қабынуы арқылы әсер етеді. Қызылшаны емдеу жолдары бар, бірақ оның алдын алу үшін вакцинация ең тиімді әдіс болып саналады.
Қызылшаның негізгі белгілері
Қызылшаның инкубациялық кезеңі 7-14 күн аралығында созылады. Осы уақыт ішінде вирус ағзада көбейеді, бірақ әлі ешқандай белгілер байқалмайды. Кейін ауру келесі белгілермен көрінеді:
- Дене қызуының 39-40°C-қа дейін көтерілуі
- Көздің қызаруы, жас ағу және жарыққа сезімталдық
- Тамақтың ауыруы және құрғақ жөтел
- Ауыздың ішінде Коплик дақтарының пайда болуы (ақшыл дақтар)
- Беттен басталып, бүкіл денеге таралатын қызыл бөртпелер
Бұл белгілер инфекция жұқтырғаннан кейінгі 3-5 күнде айқын білінеді.
Қызылшаның асқынулары қандай?
Қызылшаның ауыр өтуі әсіресе балалар, жүкті әйелдер және иммундық жүйесі әлсіз адамдар үшін қауіпті. Егер дер кезінде емделмесе, мынадай асқынулар туындауы мүмкін:
- Өкпенің қабынуы (пневмония) – қызылшаның ең жиі кездесетін асқынуы
- Ми қабынуы (энцефалит) – жүйке жүйесіне әсер ететін қауіпті асқыну
- Ортаңғы құлақтың қабынуы (отит) – есту қабілетіне кері әсер етуі мүмкін
- Қатты сусыздану – жоғары қызу және тәбеттің болмауы салдарынан
Бұл асқынулар кейде өмірге қауіп төндіруі мүмкін, сондықтан қызылша белгілері пайда болса, міндетті түрде дәрігерге қаралу қажет.
Қызылшаны қалай емдейді?
Қызылшаның арнайы емі жоқ, яғни антибиотиктер көмектеспейді, себебі аурудың себебі – вирус. Дегенмен, науқастың жағдайын жеңілдету және асқынулардың алдын алу үшін мынадай әдістер қолданылады:
1. Үй жағдайында күтім жасау
- Сұйықтықты көп ішу – дененің су тепе-теңдігін сақтау үшін
- Төсек режимін сақтау – ағзаның вирусты жеңуі үшін тынығу маңызды
- Жарықты азайту – көздің ауырсынуын азайту үшін бөлмедегі жарықты күңгірттеу
- Ылғалды ауа – бөлмені жиі желдетіп, ылғалдандырғыш қолдану қажет
- Дене қызуын төмендету – парацетамол немесе ибупрофен сияқты препараттар көмектеседі
2. Иммундық жүйені нығайту
Қызылшамен ауырғанда А дәрумені ағзаға ерекше маңызды. Дәрігерлер А дәруменінің жоғары дозасын қабылдауды ұсынады, өйткені ол инфекцияның ауырлығын төмендетіп, көз және өкпе асқынуларынан сақтайды.
3. Медициналық бақылау және емдеу
Ауыр жағдайларда дәрігерлер келесі шараларды қолданады:
- Қызу түсіретін және қабынуға қарсы дәрілер
- Сусыздануды болдырмау үшін тамыр арқылы сұйықтық егу
- Антибиотиктер (егер бактериялық инфекция қосылса)
- Оттегі терапиясы (егер тыныс алу қиындаса)
Егер науқас қызылшаның ауыр түрін өткеріп жатса немесе қауіпті топқа жататын болса (мысалы, иммунитеті әлсіз адамдар), ауруханаға жатқызу қажет болуы мүмкін.
Қызылшаның алдын алу жолдары
Қызылшадан қорғанудың ең тиімді тәсілі – вакцинация.
- Бірінші екпе – балаларға 12 айлығында жасалады
- Екінші екпе – 6 жаста қайталанады
- Ересектерге екпе – бұрын қызылшамен ауырмаған немесе вакцина алмаған адамдарға ұсынылады
Вакцинация қызылшаға қарсы 95-98% тиімділік көрсетеді, ал екпе алған адамның ауру жұқтырған жағдайда оны жеңіл өткеруіне көмектеседі.