Мейрамбек Беспаев өмірбаяны – қазақ эстрадасының жұлдызы
Қазақ эстрадасының соңғы ширек ғасырдағы дамуында ерекше орны бар есімдердің бірі – Мейрамбек Хайроллаұлы Беспаев. Ол тек әнші ғана емес, қазақтың ұлттық болмысын, рухани мұрасын жаңа заманға сай жеткізе білген өнер иесі. «МузАрт» тобының мүшесі ретінде де, жеке шығармашылығында да Мейрамбек халық жүрегінен орын тапты. Оның әндері әр қазақтың жан дүниесін қозғап, туған жерге, ата-анаға, достық пен махаббатқа деген ықыласты күшейтті.
Мейрамбек Беспаев – сахнада қарапайымдылығымен, шынайылығымен, адалдығымен дараланған тұлға. Оның дауысы, ән айту мәнері қазақ эстрадасына жаңа леп әкеліп, ұлттық әуен мен заманауи ырғақты ұштастыра білді. Бүгінде ол – Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, көптеген марапаттардың иегері, халық ықыласына бөленген өнер жұлдызы.
Мейрамбек беспаев өмірбаяны
Балалық шағы мен отбасы
Мейрамбек Хайроллаұлы Беспаев 1976 жылдың 11 қаңтарында Жамбыл облысы, Талас ауданына қарасты Қаратау қаласында дүниеге келді. Болашақ әншінің әкесі – Хайролла Беспаев, анасы – Ақлима апай. Әкесі шахтада, өндірісте еңбек еткен қарапайым жұмысшы болса, анасы үй шаруасына берілген, бала тәрбиесіне аса жауапкершілікпен қараған жан болған.
Бала кезінен-ақ Мейрамбектің өнерге деген ықыласы байқалды. Үйінде домбыраның үні үзілмейтін, қазақы салт-дәстүрді берік ұстанатын отбасында өскен оның бойына әнге деген құштарлық ерте дарыды. Атасы мен әжесі жиі жыр-дастандар айтып, халық әндерін шырқап отыратын. Осы отбасылық орта оның музыкалық есту қабілетін, әнге деген сүйіспеншілігін оятты.
Мектеп қабырғасында жүргенде-ақ түрлі мәдени шараларға қатысып, әнші ретінде танылды. Музыкалық қабілетімен қатар, зеректігімен де көзге түсті. Әрдайым қарапайым, бауырмал, достарына адал болған. Қаратау секілді өндірістік қалада өскен бала үшін өнер жолына түсу оңай емес еді, дегенмен оның таланты мен табандылығы бәрін жеңді.
Білім жолы және алғашқы қадамдары
Мектепті аяқтағаннан кейін Мейрамбек Алматы қаласына аттанып, музыкалық білім алуды мақсат етті. Ол алдымен Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясының дайындық курстарында оқып, кейіннен кәсіби музыкалық білімін жетілдірді.
Алғашқы жылдары түрлі байқауларға қатысып, өзіндік дауыс тембрін қалыптастыруға тырысты. 1990-жылдардың басы қазақ эстрадасы үшін өтпелі кезең болатын. Дәл осы уақытта сахнаға жас таланттар көптеп шықты. Мейрамбек те солардың қатарында өзін таныта бастады.
1992–1993 жылдары республикалық жастар байқауларына қатысып, жүлделі орындарға ие болды. Оның орындаушылық шеберлігі халық әндеріне, лирикалық туындыларға ерекше үйлесетін. Әсіресе «Сен үшін жаралғандаймын» атты әні жас орындаушыға үлкен танымалдық алып келді.
Студенттік шағында ол көптеген достар тапты. Сол достарының арасында кейіннен бірге өнер сахнасын бағындырған Сәкен Майғазиев пен Кенжебек Жанәбілов бар еді. Бұл достық шығармашылық ынтымақтастыққа ұласып, кейін қазақ музыкасының ең табысты жобаларының біріне айналды.
Шығармашылығы, қызметі және жетістіктері
Мейрамбек Беспаевтың өнердегі үлкен жолы 2000 жылы басталды. Сол жылы ол «МузАрт» тобының құрылуына атсалысып, ұжымның жетекші солистерінің бірі болды. Топтың алғашқы қадамынан-ақ халық ықыласына бөленуі – үш әншінің ерекше үйлесімінің, кәсіби дайындықтарының, ең бастысы, жүректен шыққан өнерінің жемісі еді.
«МузАрт» тобының репертуарында халық әндері де, заманауи эстрадалық әндер де бар. «Асыл әжем», «Сүгірдің термесі», «Астана вальсі», «Есіңе мені алғайсың» сияқты туындылар топтың атын асқақтатты. Бұл шығармалардың басым бөлігінде Мейрамбектің дауысы жетекші рөл атқарды.
Жеке шығармашылығында да ол бірнеше альбомдар шығарды. Әндерінің тақырыбы негізінен махаббат, туған жер, өмірдің мәні мен қадірі жайында. Оның орындауындағы әндер әр буынға жақын. Әсіресе ауылда өскен қазақ жастары үшін Мейрамбектің әндері туған жерге деген сағынышты басатын, жүрекке жылулық сыйлайтын сазға айналды.
Жетістіктері де аз емес:
- Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері атағы;
- ТМД елдерінде өткен түрлі халықаралық байқаулардың жүлдегері;
- Көптеген мемлекеттік марапаттар мен «Алтын диск» иегері.
Оның шығармашылығы қазақ эстрадасын жаңа деңгейге көтерді. Халық әндері мен эстрадалық бағытты ұштастыра отырып, тыңдарманға жаңа тыныс әкелді.
Қоғамдық және саяси көзқарастары
Мейрамбек Беспаев – өнер адамы ғана емес, елдің әлеуметтік мәселелеріне бей-жай қарамайтын азамат. Ол әрқашан қазақтың ұлттық мәдениетін, тілін, дәстүрін сақтау қажеттілігін алға тартады.
Сұхбаттарында ол: «Әнші тек сахнада емес, өмірде де үлгі болуы керек», – деген ойды жиі айтады. Сондықтан да ол жастардың мәдениетті, білімді, елжанды болып өсуіне үлес қосуға тырысады.
Кейінгі жылдары ол мәдениет пен өнер саласына қатысты қоғамдық жобаларға қатысып жүр. Қайырымдылық концерттерін ұйымдастыру, әлеуметтік тұрғыдан аз қамтылған отбасыларға көмек көрсету сияқты істерде белсенділік танытты.
Саяси белсенділігімен көп көзге түспесе де, ол елдің тұтастығы, тілдің мәртебесі, ұлттық өнердің болашағы туралы өз ойын ашық айтады. Бұл тұрғыдан Мейрамбек – ұлттық мүддені жоғары қоятын тұлға.
Жеке өмірі
Мейрамбек Беспаев – отбасы құндылығын бірінші орынға қоятын жан. Ол жұбайы Мақпалмен шаңырақ көтеріп, екі бала тәрбиелеп отыр. Жеке өмірін көпшілік алдына шығармайтын, отбасылық құпияларын сақтайтын өнер иесі ретінде танылған.
Дегенмен, ол әрдайым өзінің отбасына, ата-анасына деген құрметін айтып жүреді. Әндерінде де бұл тақырып жиі көрініс табады. «Асыл әжем» әні – соның айқын дәлелі.
Достары арасында да Мейрамбек ерекше сыйлы. Қарапайымдылығы мен кішіпейілдігі оның адамгершілігінің басты көрсеткіші. Әріптестері оны адал дос, сенімді әріптес ретінде сипаттайды.
Мұра және маңызы
Мейрамбек Беспаевтың қазақ өнеріндегі орны ерекше. Оның шығармашылығы бірнеше буынды тәрбиеледі. 2000-жылдары сахнаға шыққан көптеген жас әншілер оның орындау мәнерін үлгі тұтты.
Ол – қазақ эстрадасына ұлттық әуезді, халықтық сазды енгізген өнерпаздардың бірі. Заманауи ырғақпен ұштастырылған халық әндері жастар арасында да кеңінен танымал болуына ықпал етті.
Бүгінде оның әндері қазақ қоғамындағы тойларда, мерекелік кештерде, ресми шараларда орындалады. Бұл – оның халық жүрегіне жол таба алғанының айғағы.
Музыкалық мұра ретінде Мейрамбек орындаған әндер келешек ұрпаққа жетіп, қазақ эстрадасының алтын қорына енетіні сөзсіз.
