Мишық қызметі: қозғалысты үйлестіруші маңызды мидың бөлігі

Адам денесінде әрбір мүше өзіне тән ерекше рөл атқарады. Ал ми — бүкіл ағзаның басқару орталығы. Соның ішінде мишық (латынша cerebellum) — қозғалыс, тепе-теңдік және үйлесімділікті қамтамасыз ететін маңызды құрылым. Оның қызметін түсіну — денсаулық пен қозғалыс бұзылыстарының себебін анықтауда үлкен рөл атқарады.
Мишық қай жерде орналасқан?
Мишық — мидың артқы төменгі бөлігінде, мидың үлкен жартышарларының астында, жұлынға жақын аймақта орналасқан. Ол екі жарты шардан және орталық құрылым — құрт тәрізді бөліктен тұрады. Бұл бөлімдер өзара тығыз байланысты жұмыс істейді.
Мишық не үшін қажет?
Мишық қызметі — бұлшықет қозғалыстарының нақтылығын, тепе-теңдікті және дене қалпын сақтау. Ол:
- Қозғалыс координациясын реттейді — жүріс, жазу, спортпен шұғылдану секілді күрделі әрекеттер дәл осы бөлім арқылы басқарылады.
- Бұлшықеттердің тонусын сақтайды — мишық бұлшықеттерге қай кезде жиырылу немесе босау керектігін «айтып отырады».
- Қозғалыстың дәлдігін қамтамасыз етеді — бір нәрсені алу, ұсақ моторика, көздің қозғалысы сияқты нақты әрекеттер мишықтың көмегімен іске асады.
- Қателіктерді түзетеді — егер біз қозғалыс барысында тепе-теңдіктен айырылсақ, мишық оны автоматты түрде реттеуге тырысады.
Мишық зақымданса не болады?
Мишықтың зақымдануы түрлі себептерден болуы мүмкін: инсульт, ісік, бас жарақаты, тұқым қуалайтын аурулар, алкогольдің әсері. Бұндайда келесі белгілер байқалуы мүмкін:
- Қозғалыс үйлесімінің бұзылуы (атаксия)
- Қол-аяқ дірілі
- Сөйлеу бұзылыстары (дисартрия)
- Көз қозғалысының бұзылуы
- Тепе-теңдіктің жоғалуы