Несіпбек Айтұлы өмірбаяны – қазақ ақыны мен қоғам қайраткері
Несіпбек Айтұлы — қазақ әдебиетінің көрнекті өкілі, ақын, аудармашы, журналист, қоғам қайраткері. Оның шығармашылығы қазақ поэзиясының дамуына зор үлес қосып, тәуелсіздік кезеңіндегі әдебиетіміздің алтын қорына айналды. Қазақтың қара өлеңінің дәстүрін жалғастырып, ұлттық рухты дәріптеген ақынның өмірі мен шығармашылығы бүгінгі ұрпаққа үлгі боларлықтай.
Несіпбек айтұлы өмірбаяны
Балалық шағы мен отбасы
Несіпбек Тұрысбекұлы Айт 1950 жылы 22 қыркүйекте Шығыс Түркістанның Тарбағатай аймағы, Шәуешек ауданына қарасты Теректі ауылының Апиынды бұлақ деген жерінде дүниеге келген. 1962 жылы ата-анасымен бірге тарихи отанына оралып, Семей облысы, Шұбартау ауданы, Баршатас ауылында орта мектепті тәмамдады. Балалық шағында қазақтың қара өлеңі мен жыр-дастандарын тыңдап, солардан әсер алып өсті. Ата-анасы қарапайым еңбек адамдары болғанымен, ұлттық құндылықтарды жоғары бағалап, балаларына ұлттық тәрбие беруге ерекше көңіл бөлді.
Білім алу жолы мен еңбек жолы
1968 жылы Қазақ мемлекеттік университетінің журналистика факультетіне оқуға түсіп, 1974 жылы оны үздік бітірді. Оқу барысында әдебиетке деген қызығушылығы артып, ақындық жолға бет бұрды. Еңбек жолын Шұбартау аудандық «Жаңа өмір» газетінде тілші болып бастады. 1974 жылдан бастап республикалық «Балдырған» журналында поэзия бөлімінің меңгерушісі, «Жалын» баспасында редактор қызметтерін атқарды. Кейінірек Астана қаласындағы Сәкен Сейфуллин атындағы мемлекеттік әдебиет және өнер музейінің директоры қызметін атқарды.
Шығармашылығы мен жетістіктері
Несіпбек Айтұлының шығармашылығы қазақ поэзиясының дамуына зор үлес қосты. 1975 жылы «Қозыкөш» атты алғашқы өлеңдер жинағы жарық көрді. Оның «Жүректегі жаңғырықтар», «Әке туралы сыр», «Жаңбыр әні», «Түнделеп ұшқан тырналар», «Рухымның падишасы», «Мұқағали-Желтоқсан», «Бәйтерек» сияқты поэмалары мен өлеңдері оқырмандар тарапынан жоғары бағаланды. Шығыстың ұлы шайыры Ә. Науаидың «Ескендір қорғаны», «Ләйлі-Мәжін» дастандарын қазақ тіліне аударып, әдебиетімізге қосқан үлесі зор. Оның өлеңдері өзбек, қырғыз, орыс, ұйғыр, корей, поляк, түрік тілдеріне аударылды.
Ақынның шығармашылығының алтын өзегі — тәуелсіздік тақырыбы. Ол өз өлеңдерінде ұлттық рухты, ел бірлігін, тәуелсіздіктің құндылығын дәріптеді. «Бәйтерек» поэмасы осы тақырыпты тереңнен қозғап, оқырмандардың жүрегінен орын тапты.
Қоғамдық және саяси көзқарастары
Несіпбек Айтұлының қоғамдық және саяси көзқарастары оның шығармашылығында айқын көрініс тапты. Тәуелсіздік кезеңінде ол ұлттық құндылықтарды сақтап, дамытуға ерекше көңіл бөлді. Ол қазақ халқының тарихы мен мәдениетін зерттеп, оны жастарға насихаттауға тырысты. Ақынның шығармаларында елдің болашағына деген сенім, ұлттық бірлік, тәуелсіздікке деген құрмет айқын байқалады.
Жеке өмірі
Несіпбек Айтұлының жеке өмірі де көпшілікке қызықты. Отбасылы, төрт баланың әкесі, үш немеренің атасы болды. Отбасында тәрбие мен білімге ерекше мән беріп, балаларына ұлттық рухта тәрбие беруге тырысты. Ақынның жұбайы да әдебиетке жақын адам болғандықтан, олардың арасында шығармашылық байланыс пен түсіністік орнады.
Мұрасы мен маңызы
Несіпбек Айтұлының мұрасы қазақ әдебиетінің алтын қорына енді. Оның шығармалары ұрпақтан ұрпаққа жетіп, қазақ поэзиясының дамуына зор ықпал етті. Ақынның өлеңдері мен поэмалары ұлттық рухты, ел бірлігін, тәуелсіздіктің құндылығын дәріптейді. Оның шығармашылығы қазақ әдебиетінің дамуына зор үлес қосып, кейінгі ұрпаққа үлгі боларлықтай.
