Обыр жасушаларын тудыратын негізгі 1 фактор – ДНҚ зақымдануы

Қатерлі ісік – қазіргі заманда ең жиі кездесетін және күрделі аурулардың бірі. Ол денеде сау жасушалардың қалыптан тыс бөлініп, бақылаусыз өсуінен пайда болады. Ғалымдар обырдың дамуына көптеген себептер әсер ететінін анықтаған, бірақ олардың ішінде бір фактор ерекше маңызды – ДНҚ-ның зақымдануы.

ДНҚ – әр жасушаның «жоспары» сияқты. Ол зақымданса, жасуша дұрыс жұмыс істемей, мутацияға ұшырайды. Бұл өзгерістер жинала келе, қалыпты жасушаларды обыр жасушаларына айналдырады. ДНҚ-ның бұзылуына ең үлкен үлес қосатын себеп – ұзақ мерзімді канцерогендерге (темекі түтіні, зиянды химиялық заттар, ультракүлгін сәулелер) әсер ету.

Мысалы:

• Темекі шегу – өкпе обырының басты себебі, құрамындағы мыңдаған химиялық заттар ДНҚ құрылымын бұзады.
• Күн сәулесінің шамадан тыс әсері – тері жасушаларында мутация туғызып, меланома қаупін арттырады.
• Өндірістік химиялық заттармен байланыс – кейбір бояғыштар, асбест, бензол сияқты заттар обыр қаупін көбейтеді.

Алдын алу үшін:

• Темекіден толық бас тарту
• Күннен қорғайтын құралдарды пайдалану
• Зиянды өндірістік ортада жеке қорғаныс құралдарын кию
• Дұрыс тамақтану мен белсенді өмір салтын ұстану