Протеинурия деген не – қарапайым тілмен түсініктеме
Кейде дәрігерге қаралғанда “зәріңізде ақуыз бар екен” дегенді естіп, абдырап қалатындар болады. Бұл медициналық термин — протеинурия деп аталады. Протеинурия – бұл зәрде қалыптыдан артық ақуыздың болуы.
Ақуыз неге зәрде пайда болады?
Адам ағзасында бүйрек қаннан қажетсіз қалдықтарды сүзгіден өткізіп, оларды зәр арқылы шығарып отырады. Бұл процесс кезінде ақуыз сияқты үлкен молекулалар бүйрек сүзгісінен өтпеуі тиіс. Бірақ егер бүйрек зақымданса немесе шамадан тыс жүктеме алса, онда ақуыз зәрге өтіп кетуі мүмкін.
Протеинурияның себептері қандай?
Протеинурияның бірнеше себебі бар, олар жеңіл де болуы мүмкін, күрделі де:
- Уақытша немесе физиологиялық себептер: қатты физикалық күш түсіру, қызу көтерілуі немесе стресске байланысты болуы мүмкін.
- Созылмалы аурулар: қант диабеті, жоғары қан қысымы (гипертония) бүйрекке әсер етіп, ұзақ мерзімді протеинурияға әкелуі мүмкін.
- Бүйрек аурулары: гломерулонефрит, нефротикалық синдром сияқты дерттер ақуыздың зәрге өтуіне тікелей әсер етеді.
Қандай белгілер байқалуы мүмкін?
Көп жағдайда протеинурия белгісіз өтеді, яғни адам ешқандай жағымсыз әсер сезбеуі мүмкін. Бірақ кейбір жағдайларда келесі белгілер пайда болады:
- Зәрде көпіршік пайда болуы
- Ісіну (әсіресе аяқ-қолда, бетте)
- Шаршағыштық, тәбет төмендеуі
Диагностика және емдеу
Протеинурияны анықтау үшін дәрігер зәр талдауын өткізеді. Егер нәтижеде ақуыз мөлшері жоғары болса, арнайы тесттер мен бақылаулар тағайындалады. Емдеу тәсілі себепке байланысты болады:
- Егер себеп физиологиялық болса – демалу жеткілікті.
- Созылмалы аурулар болса – ауруды бақылауға алу керек.
- Бүйрек ауруы анықталса – нефролог дәрігерге жүгіну қажет.
