Реферат қалай жазады – Толық нұсқаулық
Ғылыми немесе академиялық ортада реферат жазу – маңызды дағдылардың бірі. Ол студенттердің белгілі бір тақырып бойынша ақпаратты зерттеп, оны жинақтап, жүйелеп жеткізу қабілетін дамытады. Реферат – тек ақпаратты көшіру ғана емес, сонымен қатар оны талдау, тұжырым жасау және ойды дұрыс жеткізу процесі.
Бұл мақалада реферат жазудың қадамдық нұсқаулығы ұсынылады. Егер сіз реферат жазуды үйренгіңіз келсе, төмендегі кеңестерді ұстансаңыз, жұмысыңыз әлдеқайда сапалы әрі мазмұнды болады.
1. Тақырып таңдау және зерттеу жүргізу
Реферат жазу үшін ең алдымен тақырыпты анықтап алу керек. Кейбір жағдайларда тақырыпты оқытушы береді, ал кейде студенттің өзі таңдайды. Тақырыпты таңдағанда:
- Оның өзіңізге қызықты болуын ескеріңіз.
- Ақпарат жеткілікті ме, соны тексеріңіз.
- Кең әрі түсінікті тақырыпты таңдауға тырысыңыз.
Тақырып таңдалған соң, сенімді дереккөздерден ақпарат жинау керек. Зерттеу жүргізу кезінде:
- Ғылыми мақалалар, кітаптар, энциклопедиялар және ресми сайттарға сүйеніңіз.
- Ақпараттың өзектілігіне мән беріңіз.
- Әртүрлі көзқарастарды салыстырып, қорытынды жасаңыз.
2. Жоспар құру және құрылымды анықтау
Жақсы рефераттың негізі – дұрыс құрылған жоспар. Рефераттың негізгі құрылымы:
- Кіріспе – Тақырыптың маңыздылығын түсіндіру, негізгі мақсатты көрсету.
- Негізгі бөлім – Зерттелетін мәселе туралы мәліметтер, фактілер мен дәлелдер.
- Қорытынды – Жұмысты жинақтап, негізгі тұжырым жасау.
Әрбір бөлім логикалық түрде бірімен-бірі байланысуы керек. Жоспар құру барысында:
- Әр бөлімде не жазатыныңызды алдын ала белгілеңіз.
- Маңызды мәселелерді анықтаңыз.
- Ақпаратты рет-ретімен орналастырыңыз.
3. Кіріспе бөлімін жазу
Кіріспе – оқырманға рефераттың мазмұнын түсінуге көмектесетін бөлім. Кіріспеде:
- Тақырыптың маңыздылығы сипатталады.
- Негізгі мақсат айқындалады.
- Қысқаша зерттеу әдістері мен қарастырылатын мәселелер айтылады.
Мысалы, егер реферат Қазақстандағы экологиялық мәселелер туралы болса, кіріспеде экологиялық жағдайдың өзектілігі мен оның қоғамға әсері туралы қысқаша айту керек.
4. Негізгі бөлімді жазу
Бұл – рефераттың ең маңызды және көлемді бөлігі. Негізгі бөлімде:
- Тақырып бойынша толыққанды мәлімет беріледі.
- Ғылыми деректер мен фактілер пайдаланылады.
- Аргументтер мен дәлелдер ұсынылады.
Маңызды кеңестер:
Әрбір жаңа ойды жеке абзацқа бөліңіз.
Тақырыпқа қатысты статистикалық мәліметтер келтіріңіз.
Дәйексөздер мен мысалдарды қолдану арқылы ойыңызды негіздеңіз.
Жазу стилі:
- Ресми әрі ғылыми тілде жазу керек.
- Эмоциялық реңк пен субъективті пікірлерден аулақ болу қажет.
- Логикалық байланыстарды сақтау маңызды.
