Сұлтан Бейбарыс өмірбаяны – ұлы мәмлүк сұлтаны
Сұлтан Бейбарыс — XIII ғасырда өмір сүрген әйгілі мәмлүк билеушісі, Египет сұлтаны, ислам әлемінің ұлы қолбасшысы әрі реформаторы. Оның өмірі мен қызметі тек араб әлемінің ғана емес, бүкіл мұсылман әлемінің тарихында маңызды орын алады. Бейбарыстың есімі бүгінгі күнге дейін құрметпен аталады, оның ерлігі мен даналығы ұрпақтан-ұрпаққа жетіп отыр.
Сұлтан бейбарыс өмірбаяны
Балалық шағы мен отбасы
Сұлтан Бейбарыс 1223 жылы қазіргі Қазақстанның аумағында дүниеге келген. Оның шын есімі Захир Рукнуддин Бейбарс. Туған жері туралы нақты деректер жоқ, бірақ тарихшылар оның Дешті Қыпшақтың шығыс бөлігінен шыққанын айтады. Бала кезінде Бейбарыс құлдыққа сатылып, Египетке жеткізілген. Мұнда ол мәмлүк әскерінің құрамына қабылданып, әскери білім алды.
Әскери қызметі мен билікке келуі
Бейбарыс мәмлүк әскерінде жылдам көтеріліп, жоғары лауазымдарға ие болды. 1250 жылы Египетте мәмлүк билігі орнағаннан кейін, ол сұлтанның сенімді серігіне айналды. 1260 жылы Айджалут шайқасында монғолдарға қарсы шешуші жеңіс жеңіп, оның есімі бүкіл ислам әлеміне танылды. 1260 жылы Бейбарыс сұлтан болып жарияланды.
Сыртқы саясаты
Сұлтан Бейбарыс билікке келгеннен кейін, ең алдымен, Египеттің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге назар аударды. Ол монғолдарға қарсы күресті жалғастырып, олардың Батысқа қарай жылжуын тоқтатты. Сондай-ақ, крест жорықтарына қарсы күрес жүргізіп, христиан мемлекеттерімен дипломатиялық қатынастар орнатты. Оның сыртқы саясаты ислам әлемінің бірлігін нығайтуға бағытталды.
Ішкі саясаты мен реформалары
Бейбарыс өз билігі кезінде Египетте көптеген реформалар жүргізді. Ол елдің әкімшілік құрылымын жетілдіріп, әділ сот жүйесін енгізді. Мәдениет пен білімге ерекше көңіл бөліп, медреселер мен мешіттер салдырды. Сондай-ақ, ол сауда жолдарын қауіпсіздендіріп, экономиканы дамытуға ықпал етті.
Жеке өмірі
Сұлтан Бейбарыстың жеке өмірі туралы нақты деректер аз. Оның бірнеше әйелі болғаны белгілі, бірақ олардың есімдері мен өмірі туралы мәліметтер сақталмаған. Ол өз уақытында әділ әрі мейірімді билеуші ретінде танылды.
Мұрасы мен маңызы
Сұлтан Бейбарыстың мұрасы бүгінгі күнге дейін сақталған. Оның билігі кезінде Египет қуатты мемлекетке айналды. Бейбарыстың есімі ислам әлемінің ұлы қолбасшысы әрі реформаторы ретінде тарихта қалды. Оның өмірі мен қызметі көптеген зерттеулер мен шығармалардың тақырыбына айналды.
