Шаш түсу мәселесі: не істеу керек?
Шаш – адамның сыртқы келбетінің маңызды бөлігі ғана емес, сонымен қатар денсаулықтың да бір көрінісі. Қазақ халқы ежелден шаштың тазалығына, күтіміне ерекше мән беріп, оны денсаулықтың айнасы деп санаған. Сондықтан шаштың ойылып түсіп қалуы тек сыртқы мәселемен шектелмейді, ол денсаулықтағы белгілі бір ақаулардың белгісі болуы мүмкін. Бұл мақалада «шаш ойылып түсіп қалса не істеу керек» деген сұраққа жауап беріп, шаш түсуінің себептері мен оны тоқтатудың жолдарын талқылаймыз.
Шаштың ойылып түсуінің негізгі себептері
- Денсаулық жағдайы
Шаш ойылып түсуінің ең жиі кездесетін себептерінің бірі – организмдегі белгілі бір аурулардың әсері. Оның ішінде:- Гормондық бұзылыстар: Әйелдерде босанғаннан кейінгі кезеңде немесе ер адамдарда тестостерон деңгейінің өзгеруі шаштың түсуіне әкелуі мүмкін.
- Анемия: Қандағы темір жетіспеушілігі шаштың әлсіреп, түсуіне себеп болады.
- Тері аурулары: Себорея, псориаз сияқты тері аурулары бас терісінің денсаулығына кері әсерін тигізеді.
- Психологиялық әсерлер
Стресс пен ұзақ уақыт бойы уайымда болу шаштың жағдайына тікелей әсер етеді. Бұл жүйке жүйесінің әлсіреуінен туындайды, ал нәтижесінде шаш фолликулаларына қорек жетіспей, шаш түсе бастайды. - Сыртқы факторлар
- Қатты химиялық заттарды қолдану (бояу, перманент жасау) шаш құрылымын зақымдап, оның түсуіне ықпал етеді.
- Сапасыз сусабындар немесе жиі ыстық фен пайдалану шашты әлсіретеді.
Шаш ойылып түсіп қалса не істеу керек?
Егер шаш ойылып түссе, төмендегі қадамдарды орындап көріңіз:
- Дәрігермен кеңесу
Шаш түсуі денсаулықтағы ауыр мәселелердің белгісі болуы мүмкін. Сондықтан алғашқы қадам ретінде трихолог немесе эндокринолог маманға қаралыңыз. Олар қажетті талдауларды жасап, нақты себебін анықтайды. - Теңгерімді тамақтану
Шаштың түспеуіне ықпал ететін негізгі фактор – дұрыс тамақтану. Рационға келесі тағамдарды қосыңыз:- Ақуыз: Ет, жұмыртқа, балық – шаштың құрылысын нығайтады.
- Темір мен мырыш: Бұршақ дақылдары, шпинат, жаңғақтар – шаштың түбін бекітеді.
- Омега-3 май қышқылдары: Балық майы немесе жаңғақтар бас терісін ылғалдандырады.
- Шаш күтімін жақсарту
- Сапалы сусабындар мен кондиционерлерді таңдаңыз.
- Химиялық заттарды (бояу, лак) қолдануды азайтыңыз.
- Табиғи майлармен массаж жасаңыз (кастор майы, арган майы).
- Дәрумендер қабылдау
Шашқа пайдалы дәрумендерді қабылдаңыз. Әсіресе, В тобының дәрумендері, биотин, темір және цинк шаштың өсуін ынталандырады. - Психологиялық демалыс
Егер шаштың түсуі стресс салдарынан болса, психологиялық демалыс қажет. Медитациямен айналысу немесе табиғат аясында серуендеу жүйке жүйесіне оң әсер етеді.
Мәдени және тарихи маңызы
Қазақ дәстүрінде шаштың түсіп қалуы денсаулық мәселелерінен бөлек, белгілі бір наным-сенімдермен де байланысты. Мәселен:
- Шаш ойылып түсіп қалса, «жаман хабардың белгісі» деп түсінгендер де болған.
- Әйелдердің ұзын шашы олардың сұлулығы мен рухани күшінің белгісі деп есептелген. Сондықтан шаштың түсуі олардың ішкі әлсіздігін көрсетеді деп сенген.
Сонымен қатар, қазақтар шашқа арналған табиғи күтім тәсілдерін ежелден қолданған. Мысалы, шашқа қына жағу немесе түйе сүтінен маска жасау – ең танымал әдістердің бірі болған.
Шаштың ойылып түсуін алдын алу жолдары
Шашты сақтау үшін келесі кеңестерді ұстаныңыз:
- Табиғи сусабындар қолданыңыз: Химиялық қоспалары аз сусабындар бас терісінің табиғи тепе-теңдігін сақтайды.
- Басты үнемі жуып тұрыңыз: Бірақ шамадан тыс жуу да шашты құрғатып, оны әлсіретеді.
- Шашқа маска жасаңыз: Үй жағдайында жұмыртқа, бал және йогурттан маска дайындауға болады.
- Сапалы тарақ пайдаланыңыз: Табиғи материалдан жасалған тарақ шашқа жұмсақ әсер етеді.
Қорытынды
«Шаш ойылып түсіп қалса не істеу керек?» деген сұрақтың жауабы көп жағдайда шаштың түсу себебін анықтауға байланысты. Денсаулыққа көңіл бөліп, дұрыс күтім жасау арқылы бұл мәселені шешуге болады. Шаш – тек сұлулықтың символы ғана емес, ол біздің денсаулығымыздың да көрсеткіші. Сондықтан оған ерекше назар аудару керек.