Шаян шаққан жағдайда не істеу керек?
Шаян шаққан жағдайлар көпшілігіміз үшін сирек кездесетін оқиға болғанымен, бұл жағдай шұғыл көмек көрсетуді талап етеді. Шаян шаққан кезде адам ағзасында ауырсыну, қызару және ісіну сияқты реакциялар болуы мүмкін. Мұндай сәттерде қалай әрекет ету керектігін білу өміріңізді немесе жақындарыңыздың денсаулығын сақтап қалуға көмектеседі. Осы мақалада біз шаян шаққан кезде атқарылуы тиіс қадамдарды қарастырамыз.
1. Сақтық шараларын қолға алу
Ең алдымен, шәян шаққан орынды мұқият тексеріп, оның шаян шаққандығына көз жеткізіңіз. Кейде жәндік шағуы немесе тікенектің қадалуы шаян шағуымен шатастырылуы мүмкін. Егер сіздің қасыңызда медициналық көмек көрсетуге дайын адам болмаса, төмендегі қадамдарды өзіңіз орындаңыз.
2. Шаққан орынды тазарту
- Шаян шаққан орынды жылы сумен және сабынмен мұқият жуып, инфекцияның алдын алу қажет.
- Егер жарадан қандай да бір тікенек немесе бөгде зат байқалса, оны абайлап алып тастаңыз.
3. Салқын компресс қолдану
Шаққан орынды суық компресс арқылы салқындату ауырсынуды және ісінуді азайтады. Мұзды тікелей теріге қоюдан аулақ болыңыз, өйткені бұл теріні зақымдауы мүмкін. Мұзды матаға орап қолдану тиімді болады.
Шаян уының әсерлері және симптомдары
Шаянның әртүрлі түрлерінің уы әртүрлі деңгейде әсер етеді. Көптеген жағдайда у орташа зиянды болса, кейбір шаян түрлерінің уы адам өміріне қауіп төндіруі мүмкін.
Симптомдары:
- Ауырсыну және ісіну;
- Теріде қызару немесе күлдіреу;
- Бастың айналуы немесе әлсіздік;
- Жүрек соғысының жиілеуі;
- Демікпе немесе дем алудың қиындауы.
Егер симптомдар ауырлап кетсе, дереу дәрігерге жүгіну қажет. Бұл жағдайда «шаян шақса не істеу керек» деген сұрақтың жауабы — кәсіби медициналық көмекке жүгіну болып табылады.
Медициналық көмек қашан қажет?
Кейбір адамдар шаян шаққанда жеңіл симптомдар ғана сезсе, басқа адамдар анафилаксиялық шок сияқты ауыр реакцияға тап болуы мүмкін. Төмендегі жағдайларда міндетті түрде дәрігерге қаралу қажет:
- Дем алудың қиындауы;
- Бүкіл денеде аллергиялық реакция белгілері (қышу, ісіну);
- Қан қысымының төмендеуі немесе естен тану.
Дәрігер қандай көмек көрсете алады?
- Антигистаминдер немесе аллергияға қарсы дәрілер береді.
- Қажет болған жағдайда шаян уын бейтараптандыру үшін арнайы препараттар қолданады.
- Қан қысымын тұрақтандыру және басқа да маңызды функцияларды қалпына келтіру үшін шаралар қолданады.
Шаян шаққаннан кейінгі күтім
Шаян шаққаннан кейінгі бірнеше күн ішінде шаққан орынға мұқият күтім жасау қажет. Инфекцияны болдырмау үшін жараны таза ұстау және қажет болса, қабынуға қарсы дәрілер қолдану маңызды. Егер ісіну немесе ауырсыну ұзаққа созылса, қайталай дәрігерге қаралу ұсынылады.
Шаян шақпаудың алдын алу жолдары
- Шаян мекендейтін аймақтарда сақ болу Шаяндар көбіне тас астында, ағаштың түбінде немесе шөп арасында өмір сүреді. Табиғат аясында демалғанда немесе саяхаттаған кезде бұл жерлерді мұқият тексеріп, сақтық шараларын қабылдаңыз.
- Тиісті аяқ киім мен киім кию Ашық аяқ киім немесе жеңіл киім шаян шағуына себеп болуы мүмкін. Табиғатта жүргенде жабық аяқ киім мен ұзын шалбар кию ұсынылады.
- Үй ішінде сақтық шараларын қолдану Шаяндар кейде үйге кіріп кетуі мүмкін. Үйдің ішін және ауласын таза ұстау арқылы бұл жағдайдың алдын алуға болады.
- Шаяндарды бақылау Егер сіз шаян мекендейтін аймақта тұрсаңыз, инсектицидтер немесе шаяндарды аулауға арналған арнайы қақпандарды қолданыңыз.
Қорытынды
Шаян шаққан кезде жылдам әрі дұрыс әрекет ету маңызды. Алғашқы көмек көрсету, салқын компресс қолдану және дәрігерге жүгіну — шаян шағуынан туындауы мүмкін ауыр салдардың алдын алу шаралары. «Шаян шақса не істеу керек» деген сұраққа жауап беру үшін ең бастысы — сабырлы болып, қажетті шараларды орындау.
Бұл мақалада шаян шаққан жағдайда не істеу керектігі туралы толық ақпарат берілді. Осындай жағдайларда өзіңізді және жақындарыңызды қорғау үшін жоғарыда айтылған кеңестерді қолданыңыз және денсаулығыңызға ұқыпты болыңыз.
