Шыңғыс ханның өзін қорғайтын жасауыл қалай аталған

Шыңғыс хан – тарихтағы ең ұлы билеушілердің бірі, әлемнің көптеген бөліктерін жаулап алып, алып Моңғол империясын құрған тарихи тұлға. Оның басқару жүйесі өте тиімді әрі қатаң тәртіпке негізделген болатын. Әсіресе, оның жеке қауіпсіздігіне үлкен мән берілді. Сол себепті, ханның айналасында оған адал қызмет ететін арнайы әскери топ құрылды. Бұл элиталық қорғаушылар жасағы «Кешіктен» деп аталды.

Кешіктеннің құрылуы мен мақсаты

Шыңғыс хан өз билігін нығайту үшін әскерінің ең сенімді, ең қабілетті сарбаздарын іріктеп, оларды жеке күзет жасағы ретінде құрды. Кешіктен тек жауынгерлерден ғана тұрмады, оның құрамына хатшылар, кеңесшілер және дипломаттар да кірді. Бұл оларды жай ғана әскери жасақ емес, мемлекетті басқаруда маңызды рөл атқарған ұйымға айналдырды.

Бұл жасақтың басты мақсаты – Шыңғыс ханның өмірін қорғау және оның бұйрықтарын орындау болатын. Сондай-ақ олар империяның ішіндегі тәртіпті қадағалап, ханның тапсырмаларын орындайтын ерекше топ ретінде танылды. Кешіктен сарбаздары тек соғыста ғана емес, бейбіт уақытта да маңызды міндеттер атқарды.

Кешіктен құрамына кіру шарттары

Бұл ерекше әскери жасаққа кіру оңай болған жоқ. Кешіктен қатарына қабылдану үшін жауынгерлер физикалық тұрғыдан мықты, соғыс тактикасынан хабардар, адал және мойынсұнғыш болуы керек еді. Іріктеу барысында олардың батылдығы, адалдығы мен ақылдылығы жіті тексерілді.

Тағы бір ерекшелігі – Кешіктен құрамына тек Шыңғыс ханның өзіне және оның отбасы мүшелеріне шын берілген адамдар ғана алынатын. Яғни, бұл жасақ тек жауынгерлік қабілеті жоғары сарбаздардан емес, сондай-ақ моральдық тұрғыдан сенімді адамдардан тұрды.

Кешіктеннің қызметі мен рөлі

Бұл элиталық жасақ Шыңғыс ханның айналасында әрдайым жүретін. Олар:

• Ханды соғыс кезінде ғана емес, бейбіт уақытта да қорғайтын.
• Оның бұйрықтарын орындап, маңызды мемлекеттік мәселелерде кеңесшілік ететін.
• Жауынгерлік жаттығуларға қатысып, әскери дайындықтарын жетілдіріп отыратын.
• Хан сарайын күзетіп, құпия тапсырмаларды орындайтын.

Олардың тәртібі өте қатаң болды. Кешіктен сарбаздары ханның бұйрықтарын орындаудан бас тартса немесе опасыздық жасаса, ауыр жазаға тартылатын. Бұл жасақ мүшелері үшін адалдық ең маңызды қағида болды.

Кешіктеннің ерекшелігі мен артықшылықтары

Кешіктен қатарында болу үлкен мәртебе саналды. Себебі, бұл тек Шыңғыс ханның қасынан табылатын таңдаулы жауынгерлер еді. Кешіктен мүшелері бірнеше ерекше артықшылықтарға ие болды:

• Олар жоғары сапалы қару-жарақпен жабдықталды.
• Ең таңдаулы киімдер мен сауыт-саймандармен қамтамасыз етілді.
• Ханның жеке сыйлықтары мен марапаттарын алды.
• Шыңғыс ханның жақын серіктестерімен тең дәрежеде құрметке ие болды.

Бұл артықшылықтар оларды басқа әскерилерден ерекшелеп тұрды. Сонымен қатар, олар ханның бұйрығымен маңызды тапсырмаларға жіберіліп, империяның саяси өмірінде де айтарлықтай рөл атқарды.

Кешіктеннің тарихтағы орны

Шыңғыс хан қайтыс болғаннан кейін де, оның ұрпақтары бұл элиталық жасақтың дәстүрін жалғастырды. Моңғол империясының кейінгі хандары да жеке күзет ретінде Кешіктен жасақтарын пайдаланды. Тіпті, олар империяның әкімшілік жүйесінде де ерекше маңызға ие болды. Бұл олардың жай ғана қарапайым әскер болмағанын, керісінше, мемлекеттің басқару құрылымындағы негізгі тіректердің бірі болғанын дәлелдейді.