Сусиді қалай жейді: Дәстүр мен заманауи әдістер
Суси – жапон асханасының ең танымал тағамдарының бірі. Оның өзіндік ерекше дәстүрлері мен ережелері бар. Көптеген адамдар бұл тағамды алғаш рет жеп көргенде, оны дұрыс жеу жолынан бейхабар болуы мүмкін. Бұл мақалада сусиді қалай жейді және оны тұтыну мәдениетіне қатысты маңызды ережелермен танысамыз.
1. Сусидің түрлері және олардың айырмашылығы
Сусидің бірнеше негізгі түрлері бар, әрқайсысы дайындау әдісімен және құрамымен ерекшеленеді:
- Нигири – қолмен жасалған күріш түйіршігі, үстіне шикі балық немесе басқа теңіз өнімдері қойылады.
- Маки – теңіз балдырына (нори) оралған күріш пен балықтың рулондары.
- Урамаки – сыртында күріші бар, ішіне балық пен басқа ингредиенттер салынған түрі.
- Сашими – сусиге ұқсас, бірақ күрішсіз, тек шикі балық кесектері.
- Темаки – конус пішінді нориға оралған күріш пен теңіз өнімдері.
Суси түрін таңдағанда, оның құрамындағы ингредиенттер мен ұсыну тәсіліне мән беру қажет.
2. Сусиді жеудің негізгі ережелері
a) Оған қолмен немесе таяқшамен жеуге бола ма?
Сусиді жеудің екі негізгі әдісі бар:
- Қолмен жеу – бұл дәстүрлі әдіс, әсіресе нигири мен темаки үшін қолайлы.
- Таяқшамен (хаси) жеу – қазіргі уақытта жиі қолданылатын әдіс. Әсіресе, маки роллдары мен сашими үшін ыңғайлы.
Қай әдісті таңдасаңыз да, оны мәдениетті түрде тұтыну маңызды.
b) Соя соусына қалай батыру керек?
Көптеген жаңадан бастаушылар сусиді толықтай соя соусына батырады, бірақ бұл дұрыс емес. Соя соусына тек балық жағынан жеңіл тигізу керек, өйткені күріш сояны тез сіңіріп, сусидің құрылымын бұзуы мүмкін.
Қателік: Күріш жағынан батыру – сусидің дәмін өзгертеді және оны жеуді қиындатады.
Дұрыс тәсіл: Нигириді немесе роллды аударып, балық жағын соя соусына аздап тигізу.
c) Васаби мен имбирь қалай пайдаланылады?
- Васаби – ащы жапондық дәмдеуіш. Кейбір сусилердің ішіне алдын ала қосылады, бірақ оны қосымша араластыруға болмайды. Васабиді сусиге аз мөлшерде жағу қажет.
- Имбирь (гари) – сусидің дәмін бейтараптандыру үшін беріледі. Әр сусиден кейін бір тілім жеу ұсынылады, бірақ оны сушимен бірге жеуге болмайды.
3. Сусиді мәдениетті жеу әдебі
a) Бір тістеммен жеу
Сусиді толықтай бір ретте жеген дұрыс. Егер суси тым үлкен болса, оны екіге бөліп жеуге болады, бірақ оны бірнеше тістемге бөліп жеген дұрыс саналмайды.
b) Сөйлесіп отырып жеу мәдениеті
Жапон асханасында тамақ ішіп жатқанда асығыс сөйлемеу, тамақты асықпай, мәдениетті түрде жеу ұсынылады. Сондай-ақ, хаси таяқшаларын бір-біріне сүртпеу және оларды тәрелкеге дұрыс қою маңызды.
4. Сусиді ішімдікпен үйлестіру
Сусиді түрлі сусындармен ішуге болады, бірақ ең танымал үйлесімділік – саке мен жасыл шай.
- Саке – жапон күріш шарабы. Дегенмен, жапондықтар оны сусимен сирек ішеді, өйткені екеуі де бір ингредиенттен (күріш) жасалады.
- Жасыл шай (Оча) – сусидің дәмін толықтыратын ең жақсы сусындардың бірі.
- Көкөніс немесе жеміс шырындары – алкоголь ішпейтіндер үшін жақсы балама.
5. Үй жағдайында суси жеу ерекшеліктері
Егер сіз сусиді үйде жегіңіз келсе, төмендегі кеңестерді ескеріңіз:
- Жаңа және сапалы ингредиенттерді таңдау – әсіресе шикі балық пайдалансаңыз, оның балғындығына мән беріңіз.
- Сусиді дұрыс дайындау – күрішті арнайы күріш сірке суымен дайындау керек.
- Дұрыс ұсыну – оны әдемі тәрелкеге салып, васаби мен соя соусын бірге қою керек.
6. Сусиді мейрамханада қалай дұрыс тапсырыс беру керек?
Сусиді алғаш рет мейрамханада жейтін болсаңыз, келесі кеңестерді есте сақтаңыз:
- Мәзірді алдын ала зерттеңіз – қандай суси түрлерін таңдауға болатынын біліңіз.
- Шеф-аспаздың ұсыныстарын сұраңыз – әсіресе, Жапонияда сусиді кәсіби аспаздардың ұсынысымен жеген жөн.
- Бірден көп тапсырыс бермеңіз – алдымен бір-екі түрін көріп, содан кейін ұнатқандарыңызды қосымша алуға болады.
