Тұманбай Молдағалиев өмірбаяны – шығармашылығы мен мұрасы
Қазақ әдебиетінің көрнекті өкілдерінің бірі, ақын Тұманбай Молдағалиев – өз дәуірінің рухани айнасы, халықтың жүрегінен орын алған сөз зергері. Оның шығармашылығы қазақ поэзиясына жаңа леп, терең мазмұн мен нәзік сезім әкелді. Тұманбай Молдағалиевтің өмірі мен шығармашылығы қазақ әдебиетінің алтын қорына қосылған баға жетпес мұра болып табылады.
Тұманбай молдағалиев өмірбаяны
Балалық шағы мен отбасы
Тұманбай Молдағалиев 1935 жылы 20 наурызда Алматы облысының Еңбекшіқазақ ауданындағы Жарсу ауылында дүниеге келген. Шапырашты руынан шыққан ақынның отбасы қарапайым шаруалар болған. Балалық шағы соғыс жылдарымен тұспа-тұс келгендіктен, қиыншылықтар мен ауыртпалықтарды бастан өткерді. Алайда, осы қиындықтар оның болашақтағы шығармашылығына үлкен әсерін тигізді. Отбасында әдебиетке деген қызығушылық жоғары болды, бұл оның ақындық жолына алғашқы қадамдарын жасауына ықпал етті.
Білім алу және шығармашылық жолының басталуы
1956 жылы Тұманбай Молдағалиев Қазақ мемлекеттік университетінің филология факультетін тәмамдады. Оқу орнында жүріп, оның әдебиетке деген қызығушылығы артып, алғашқы өлеңдерін жаза бастады. 1957 жылы «Студент дәптері» атты тұңғыш өлеңдер жинағы жарық көрді. Бұл жинақ оның әдебиет әлеміне қадам басқанын көрсететін маңызды кезең болды. Одан кейінгі жылдары ақынның шығармашылығы қарқынды дамып, көптеген өлеңдер мен поэмалар жазылды.
Шығармашылық қызметі мен жетістіктері
Тұманбай Молдағалиевтің шығармашылығы қазақ поэзиясының дамуына үлкен үлес қосты. Оның өлеңдерінде адамгершілік, махаббат, табиғат сұлулығы, Отанға деген сүйіспеншілік сияқты тақырыптар кеңінен орын алды. Ақынның «Кәмилә», «Көктем таңы», «Алатау қызы», «Зулайды күндер», «Жүрегім менің сапарда» сияқты жинақтары оқырмандар арасында үлкен сұранысқа ие болды. Оның өлеңдері көптеген әндерге арқау болып, қазақ музыкасының алтын қорына қосылды.
Ақынның еңбектері жоғары бағаланып, бірнеше мәрте мемлекеттік сыйлықтарға ие болды. 1982 жылы «Жүректегі жазулар» кітабы үшін Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты атанды. 1992 жылы Бүкіл Түркі дүниесі ақындарының Физули және Жамбыл атындағы Халықаралық сыйлықтарын алды. 2004 жылы «Парасат» орденімен марапатталды. Сонымен қатар, ол Қазақстанның халық жазушысы атағына ие болды.
Қоғамдық және саяси көзқарастары
Тұманбай Молдағалиевтің қоғамдық қызметі де оның шығармашылығымен қатар жүрді. Ол Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының хатшысы, «Балдырған» журналының жауапты хатшысы, «Жалын» альманахының бас редакторы қызметтерін атқарды. Оның әдеби қызметі жастарды тәрбиелеуге, олардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға бағытталды. Сонымен қатар, ол Алматы қалалық кеңесінің депутаты болып, қаланың мәдени өміріне белсене араласты. Оның қоғамдық қызметі әдебиет пен мәдениеттің дамуына қосқан зор үлесі ретінде бағаланады.
Жеке өмірі
Тұманбай Молдағалиевтің жеке өмірі қарапайым әрі өнегелі болды. Ол отбасына, достарына және әріптестеріне деген адалдығымен ерекшеленді. Ақынның өмірлік серігі, отбасы мүшелері оның шығармашылығына әрдайым қолдау көрсетіп, оның шығармашылық ізденістеріне ықпал етті. Оның достары мен әріптестері оны мейірімді, қарапайым және әділ адам ретінде сипаттайды. Ақынның өмірі мен шығармашылығы жастарға үлгі болып, оның мұрасы ұрпақтан ұрпаққа жалғасып келеді.
Мұрасы және маңызы
Тұманбай Молдағалиевтің шығармашылығы қазақ әдебиетінің алтын қорына қосылған баға жетпес мұра болып табылады. Оның өлеңдері мен поэмалары қазақ халқының рухани байлығын, мәдениетін, тарихын айқындайды. Ақынның шығармалары тек әдебиет саласында ғана емес, музыка, театр, кино сияқты басқа да өнер салаларында кеңінен қолданылды. Оның өлеңдеріне жазылған әндер халық арасында кеңінен танымал болып, қазақ музыкасының дамуына зор үлес қосты.
Ақынның есімі Алматы облысының Еңбекшіқазақ ауданындағы Жарсу ауылында көшеге берілді. Оның шығармашылығы мен қоғамдық қызметі жастарға үлгі болып, оның мұрасы ұрпақтан ұрпаққа жалғасып келеді.
