Төребек Бекбаев өмірбаяны – өмір жолы, еңбегі мен мұрасы
Қазақ қоғамының тарихында ел дамуына, мәдениеті мен әдебиетіне, қоғамдық ой-пікіріне өз үлесін қосқан тұлғалардың орны ерекше. Солардың қатарында есімі жиі аталатын, шығармашылық пен қоғамдағы белсенді еңбегі арқылы елдің рухани дамуына ықпал еткен азамат – Төребек Бекбаев. Оның өмір жолы – еңбекқорлықтың, білімге деген құштарлықтың және елге қызмет етудің айқын үлгісі.
Төребек Бекбаев тек өз мамандығында ғана емес, сонымен қатар қоғамдық ортада, ұлттық мәдениет пен ғылымда да айтарлықтай із қалдырған. Оның өмірі – жас ұрпаққа өнеге, ал еңбектері – болашаққа бағдар. Бұл мақалада біз Төребек Бекбаевтың өмірі мен қызметіне, шығармашылығы мен көзқарастарына жан-жақты тоқталамыз.
Төребек бекбаев өмірбаяны
Балалық шағы мен отбасы
Төребек Бекбаев ХХ ғасырдың екінші жартысында дүниеге келді. Оның балалық шағы қазақ қоғамының күрделі әлеуметтік-экономикалық кезеңімен тұспа-тұс келді. Отбасы қарапайым еңбек адамдарынан құралған. Әкесі шаруашылық саласында жұмыс істеп, отбасын асыраудың қамымен жүрген жан болса, анасы ұрпақ тәрбиесі мен үй шаруасына баса көңіл бөлген.
Балалық шағында Төребек ауыл табиғатымен етене өсіп, қазақы тәрбиенің нәрін бойына сіңірді. Әжесінің ертегілері мен халық ауыз әдебиетінің үлгілері оның қиялына қанат бітірді. Бұл кейіннен оның дүниетанымына және шығармашылық қабілетінің қалыптасуына зор ықпал етті.
Ағайынды бірнеше баланың ішінде ерекше зеректігімен көзге түскен Төребек кішкентайынан кітапқа құмар болды. Әкесі мен ауыл ақсақалдары оның білімге ұмтылысын байқап, әрдайым қолдау көрсетіп отырған. Осындай отбасылық жылы орта оның тұлға болып қалыптасуында үлкен рөл атқарды.
Балалық шағында көрген таршылық пен елдің тұрмысындағы қиындықтар Төребектің бойында төзімділік пен еңбекқорлық қасиеттерін шыңдады. Ол ерте жастан «еңбек етсең – емерсің» деген қағиданы ұстанып өсті.
Білім жолы және алғашқы қадамдары
Төребек Бекбаевтың білімге деген ынтасы мектеп қабырғасынан-ақ айқын байқалды. Ол үздік оқушылардың бірі болып, математика, әдебиет және тарих пәндерінен ерекше жетістіктерге жетті. Мұғалімдері оның зеректігін, ой ұшқырлығын байқаған.
Мектепті аяқтаған соң ол жоғары оқу орнына түсіп, өзінің қызығушылығы мен болашақ арман-мақсаттарына сәйкес мамандық таңдады. Университет қабырғасында жүргенде ол тек білім алып қана қойған жоқ, сонымен бірге қоғамдық жұмыстарға да белсене араласты. Студенттік ұйымдарда жетекшілік етіп, түрлі мәдени іс-шараларды ұйымдастырды.
Оқудағы табандылығы мен ізденімпаздығы оны ғылыми ортаға жақындатты. Алғашқы ғылыми мақалалары студенттік конференцияларда оқылып, ұстаздарының оң бағасын алды. Бұл кезең оның өмірінде ғылымға деген қызығушылықты арттырған маңызды сәттердің бірі болды.
Жоғары білімді үздік тәмамдап, алғашқы еңбек жолын мамандығына сәйкес салада бастады. Жұмысқа деген жауапкершілігі, әр істі жан-тәнімен атқаруы оның кәсіби ортада да тез танылуына себеп болды.
Шығармашылығы, қызметі және жетістіктері
Төребек Бекбаевтың өміріндегі басты белестердің бірі – оның шығармашылық еңбектері мен кәсіби қызметі. Ол өз саласында жаңашыл ойларымен, тың бастамаларымен көзге түсті. Оның шығармашылық ізденістері қазақ қоғамының мәдениеті мен рухани өмірін байытуға бағытталды.
Бекбаевтың ғылыми еңбектері мен мақалалары қоғамдық ойдың дамуына әсер етті. Ол ұлттық құндылықтарды сақтау, тарихи-мәдени мұраны дәріптеу және білім беру ісін жетілдіру бағытында көптеген ұсыныстар енгізді.
Сонымен қатар, ол қаламгерлікпен де айналысып, публицистикалық мақалалар, очерктер мен зерттеулер жазды. Оның шығармаларынан ел мен жерге деген сүйіспеншілік, халық тағдырына алаңдаушылық анық көрінеді.
Жетістіктері қатарында мемлекеттік марапаттар, ғылыми атақтар мен түрлі қоғамдық ұйымдардан алған алғыстарды атауға болады. Ол тек Қазақстан көлемінде ғана емес, халықаралық деңгейде де танылып, шетелдік ғылыми қауымдастықтарда баяндамалар жасады.
Қоғамдық және саяси көзқарастары
Төребек Бекбаев әрқашан қоғамдағы өзекті мәселелерге бейжай қарамаған азамат болды. Ол білім беру сапасын арттыру, ұлттық мәдениетті дәріптеу, жастардың рухани дамуы сынды мәселелерді жиі көтеріп отырды.
Оның саяси көзқарастары елдің тәуелсіздігін нығайту, демократиялық құндылықтарды дамыту, әділдік пен заң үстемдігін орнатуға бағытталды. Ол ешқашан жеке басының мүддесін қоғамнан жоғары қоймай, халық үшін қызмет етуді басты парыз санады.
Қоғамдық пікір көшбасшысы ретінде ол жиі кездесулер өткізіп, жастармен әңгімелесіп, тәлім-тәрбие беруге күш салды. Оның ойынша, ел болашағы – жас буынның қолында, сондықтан оларға дұрыс бағыт-бағдар беру – әрбір зиялы қауым өкілінің міндеті.
Жеке өмірі
Төребек Бекбаевтың жеке өмірі де көпшілікке үлгі боларлықтай. Ол отбасына адал, балаларына қамқор әке, сүйікті жар болды. Отбасында қазақы салт-дәстүрді берік ұстанып, балаларын ұлттық рухта тәрбиелеуге ерекше мән берді.
Жұмысбасты болғанына қарамастан, ол әрқашан жақындарына уақыт табуға тырысты. Отбасылық дәстүрлерді сақтап, туған-туыстарымен қарым-қатынасты үзген жоқ. Бұл қасиеттері оның адамгершілік бейнесін айқындай түседі.
Достары мен әріптестері оның қарапайымдылығы мен мейірімділігін ерекше атап өтеді. Қоғамдық ортада да, отбасында да ол сыйлы жан болды.
Мұрасы мен маңызы
Төребек Бекбаев артына мол мұра қалдырды. Оның еңбектері тек бүгінгі күн үшін ғана емес, болашақ ұрпақ үшін де құнды. Ғылыми-зерттеу жұмыстары, публицистикалық мақалалары мен қоғамдық қызметі қазақ қоғамының рухани дамуына үлкен үлес қосты.
Оның мұрасында ұлттық құндылықтарды сақтау, тарихи жадыны жаңғырту, жастарды білімге, еңбекке баулу идеялары негізгі орын алады. Бұл идеялар бүгінгі күні де өзектілігін жойған жоқ.
Сонымен бірге, оның жеке тұлғалық қасиеттері – еңбекқорлығы, әділдігі, қарапайымдылығы – замандастары мен кейінгі ұрпаққа өнеге бола алады.
