Таяммум қалай алынады: Исламдық тазалану рәсімі
Таяммум – бұл ерекше тазалану рәсімі, мұсылмандарға судың болмауы немесе қолдануға жарамсыз жағдайларда ғибадатқа дайындалу үшін берілген жеңілдік. Исламда тазалық – иманның бір бөлігі. Сондықтан суды қолдана алмаған кезде де ғибадатқа дайындық міндетті болып табылады. Осы мақалада біз «таяммум қалай алынады» деген сұраққа толық жауап береміз, сонымен қатар оның шарттары мен дұрыс орындау жолдарын түсіндіреміз.
Таяммум дегеніміз не?
Таяммум – бұл топырақ немесе таза жерді қолдану арқылы дәрет алу немесе ғұсылды алмастырушы тазалану рәсімі. Бұл әдіс Құран мен сүннетте бекітілген. Алла Тағала «Ниса» сүресінің 43-аятында былай деп бұйырады:
«Суды таба алмасаңдар, таза жерге таяммум жасаңдар…»
Бұл аят судың қолжетімсіз жағдайында таяммумды қолданудың рұқсат екенін көрсетеді. Сондай-ақ, пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с) көптеген хадистерінде бұл рәсімнің маңыздылығын және дұрыс орындалуын түсіндіріп өткен.
Таяммум қашан алынады?
Таяммум келесі жағдайларда алынады:
- Судың жетіспеушілігі. Егер маңайда таза су болмаса немесе су табу қиын болса.
- Суды қолдану қауіпті болса. Бұл ауру немесе жарақат сияқты жағдайларға қатысты. Су қолдану денсаулыққа зиян тигізуі мүмкін болса, таяммум алуға рұқсат беріледі.
- Су суық әрі қауіпті болса. Суықтың салдарынан денсаулыққа қауіп төнуі мүмкін жағдайда таяммум рұқсат етіледі.
Бұл шарттар орындалғанда, мұсылман адам таяммум жасауға өтуге болады.
Таяммум қалай алынады?
Таяммум рәсімін дұрыс орындау үшін бірнеше қадамды орындау қажет:
1. Ният (ниет)
Таяммумды бастамас бұрын, жүрегіңізде ниет ету керек. Ниетіңіз «Алла разылығы үшін және намаз оқуға дайындалу үшін таяммум аламын» деген болуы тиіс. Ниет ауызбен айтылмай, жүрекпен жасалады.
2. Таза жерді дайындау
Таяммум жасау үшін топырақ, құм немесе таза тас сияқты жер элементтері қажет. Бұл жер таза болуы шарт. Егер топырақ немесе құм қолжетімсіз болса, таза қабырға немесе басқа қатты жер беті де жарайды.
3. Қолдарды жерге тигізу
Қолыңызды таза жерге жеңіл тигізіңіз. Саусақтарыңызды жайып, екі қолыңызды топыраққа немесе қабырғаға жеңіл ғана ұру керек.
4. Бетті сипау
Екі қолыңызды беттің үстіне қойып, бүкіл бетті бір рет сипайсыз. Бұл жерде барлық бет қамтылуы керек.
5. Қолдарды сипау
Қолдарыңызды қайтадан таза жерге жеңіл тигізіп, оң қолды сол қолдың білегінен саусаққа дейін, кейін сол қолды оң қолдың білегінен саусаққа дейін сипайсыз. Барлық бөлікке топырақтың жұғуы маңызды.
Бұл әрекеттерден кейін сіздің таяммумыңыз толық деп есептеледі. Осылайша, сіз намазға немесе басқа ғибадатқа дайын боласыз.
Таяммум шарттары
Таяммум қабылдануы үшін келесі шарттарды сақтау маңызды:
- Топырақ таза болуы керек. Ол лас немесе нәжіс заттардан таза болуы тиіс.
- Намаз уақыты келуі керек. Таяммум тек намазға қажетті уақыт келгенде алынады.
- Дұрыс ниет ету қажет. Таяммумды ғибадат үшін жасағаныңызға сенімді болыңыз.
Таяммумның артықшылығы
Ислам дінінде таяммум – жеңілдік пен мейірімділіктің көрінісі. Алла Тағала құлдарына ауыртпашылық түсірмей, ғибадаттарын жалғастыру үшін осындай мүмкіндік берген. Таяммум келесі артықшылықтарға ие:
- Кез келген жерде орындауға болады. Сіз шөлде, жолда немесе судың қолжетімсіз жерінде болсаңыз да, ғибадаттарыңызды жалғастыра аласыз.
- Денсаулықты сақтайды. Суды қолдану денсаулыққа қауіпті болған жағдайда, таяммум денсаулықты қорғаудың тиімді жолы.
- Уақыт үнемдейді. Таяммум суды іздеуге уақыт жоғалтпауға мүмкіндік береді.
Таяммумның дұрыс орындалмау себептері
Кейде таяммумның дұрыс орындалмауы келесі себептерге байланысты болуы мүмкін:
- Таза емес топырақты қолдану.
- Барлық қадамдарды орындамау.
- Ниеттің болмауы.
Бұл қателіктерді болдырмау үшін таяммум рәсімін мұқият орындау қажет.
Қорытынды
Таяммум – мұсылманның ғибадатқа дайындығы үшін берілген үлкен жеңілдік. Оның маңыздылығы мен мәнін түсіну – әрбір мұсылманның міндеті. Алла Тағала мұсылмандарға тек жеңілдіктер мен жақсылықтарды нәсіп етеді. Сондықтан «таяммум қалай алынады» деген сұрақтың жауабын біліп, дұрыс орындау әр мұсылман үшін маңызды.
