Blog

Тіс ауырғанда не істеу керек – тиімді кеңестер

April 5, 2025

36 2 minutes read

Кейде күтпеген сәтте кенеттен тіс ауыра бастайды. Бұл адам өмірінде ең жайсыз жағдайлардың бірі екені сөзсіз. Тіс ауруы тек физикалық емес, эмоционалдық тұрғыдан да мазалайды – ұйқысыз түндер, жұмысқа зейін сала алмау, мазасыздық және жалпы әлсіздікке әкелуі мүмкін. Сондықтан тіс ауырса, алғашқы көмекті қалай көрсету керек екенін білу маңызды.

1. Аурудың себебін анықтау маңызды

Ең алдымен, тіс ауруының неден шыққанын түсіну қажет. Көп жағдайда тіс ауруының себептері мыналар болуы мүмкін:

Кариес (тістің шіруі)
Тіс түбірінің қабынуы (пульпит немесе периодонтит)
Тамақ қалдықтарының тістің арасындағы қалуы
Тіс шөгінділері немесе қызыл иектің қабынуы (гингивит, пародонтит)
Сынған немесе шіри бастаған пломба

Аурудың нақты себебін тек стоматолог қана анықтай алады. Дегенмен, дәрігерге баруға мүмкіндік болмаған жағдайда, ауырғанды уақытша басатын әдістерді қолдануға болады.

2. Ауырсынуды жеңілдететін алғашқы әрекеттер

Ауыз қуысын тазалау

Алдымен тісті айналасындағы қалдықтардан тазартып алыңыз. Тіс жіпшесін (флосс) қолдану арқылы тамақ қалдықтарын мұқият тазалаңыз. Таза орта – қабыну процесінің алдын алуға көмектеседі.

Тұзды сумен шаю

Бір шай қасық тұзды бір стақан жылы суға ерітіп, ауызды 30 секундтай шайыңыз. Бұл әдіс қабынуға қарсы әсер береді және ауыз қуысын микробтардан тазартуға көмектеседі.

Суық компресс

Ауырған бет жаққа мұз салынған орамалды 15-20 минут қойыңыз. Суық тамырларды тарылтып, ісінуді азайтады және ауырсынуды бәсеңдетеді.

3. Халық емдері

Сарымсақ

Сарымсақ – табиғи антибиотик. Бір түйір сарымсақты езіп, ауырған тістің қасына немесе үстіне қойыңыз. Оның құрамындағы аллицин бактериялармен күресуге көмектеседі.

Қалампыр майы

Қалампыр майын мақтаға тамызып, ауырған тіске басыңыз. Бұл май анестезиялық әсерге ие, сондықтан тіс ауруын уақытша басады.

Сода мен су

Бір шымшым ас содасын жылы суға ерітіп, ауызды шайыңыз. Сода қышқылды бейтараптандырып, бактериялардың өсуін тежейді.

4. Дәріханалық құралдар

Ауруды басатын дәрілер

Парацетамол, ибупрофен сияқты ауырсынуды басатын дәрілер қысқа мерзімдік көмек ретінде жарайды. Бірақ оларды дәрігер кеңесінсіз ұзақ уақыт қабылдауға болмайды.

Ауыз қуысына арналған гельдер

Дәріханаларда сатылатын лидокаин, бензокаин секілді анестетик-гельдер тікелей ауырған жерге жағылады. Бұл гельдер ауырсынуды тез арада басады, бірақ уақытша ғана.

5. Нені жасауға болмайды

Ыстық компресс – бұл ісінуді күшейтуі мүмкін.
Ауырсынуға төзіп жүру – бұл инфекцияның асқынуына әкеліп соқтырады.
Өзіңіз тісті қазып көру – инфекция таралуы ықтимал.

6. Міндетті түрде дәрігерге көрініңіз

Жоғарыда аталған әдістер – тек уақытша көмек. Ешқандай жағдайда олар толық ем болмайды. Тістің ауырғанын қалай басуға болады деген сұрақтың түбінде, басты жауап – стоматологқа уақытында бару. Тек кәсіби тексеріс пен емдеу ғана мәселенің шешімін толықтай береді.