Варварлар деген кім: Тарих және мәдениет туралы шолу
Варварлар – тарихта ерекше орын алған халықтар немесе топтар, олардың мәні мен сипаттамалары мәдениет пен тарихта әртүрлі көзқараспен қарастырылған. Бұл сөз көбіне Ежелгі Грекия мен Рим дәуіріндегі мәтіндерден алынған, бірақ уақыт өте келе оның түсіндірмесі өзгерген.
Варварлар ұғымының шығу тегі
“Варварлар” сөзі Ежелгі Грекиядан шыққан, мұнда ол гректерге түсініксіз немесе бөтен тілде сөйлейтіндерді сипаттау үшін қолданылған. Гректердің өз тілін ерекше көруіне байланысты, олар басқа халықтардың тілін “түсініксіз” деп санаған, бұл “вар-вар” дегендей естіледі. Ал Рим империясы дәуірінде бұл термин мәдениеті мен өмір салты римдіктерден өзгеше халықтарға қатысты қолданыла бастады.
Варварлар деген кім? Римдіктер үшін варварлар көбіне солтүстік және шығыс Еуропадағы көшпелі немесе жартылай көшпелі тайпалар болатын. Оларға готтар, вандалдар, франктар, сакстар және басқа да герман және славян халықтары кіреді. Олар Рим империясына қауіп төндіргені үшін танымал болды, бірақ олардың өмір салты мен мәдениеті терең зерттеуді қажет етеді.
Варварлар мәдениеті мен өмір салты
Варварлар жиі “өркениетсіз” немесе “тағы” деп сипатталса да, бұл көзқарас әділетсіз болуы мүмкін. Олар табиғатпен үйлесімді өмір сүріп, көшпелі немесе ауылшаруашылық өмір салтын ұстанған.
- Қоғамдық құрылымы: Варвар тайпаларында патшалар немесе көсемдер басшылық етті. Әрбір қауымның өзіндік заңдары мен дәстүрлері болды.
- Соғыс өнері: Варварлар жауынгерлік шеберлігімен әйгілі болды. Олар тиімді қару-жарақ жасап, күрделі әскери стратегиялар қолданды.
- Мәдениеті: Варвар халықтарының ауыз әдебиеті, әндері мен аңыздары олардың рухани байлығын көрсетеді. Әсіресе, батырлық жырлар олардың мәдениетінде маңызды рөл атқарды.
Варварлардың тарихтағы рөлі
Варварлар деген кім? деген сұраққа жауап беру үшін олардың Еуропа тарихындағы орнына назар аудару керек. Олар Рим империясының құлауына ықпал етіп, Еуропаның жаңа тарихи дәуіріне негіз қалады. Орта ғасырларда варвар тайпалары Еуропаның әртүрлі мемлекеттерін құруға үлес қосты. Мысалы, Франк мемлекеті кейіннен Францияның негізін салды, ал готтардың ұрпақтары Испания мен Италияда ықпалды рөл атқарды.
Терминнің қазіргі түсінігі
Уақыт өте келе “варварлар” сөзі бастапқы мағынасынан алыстап, көбіне “қатыгез” немесе “мәдениетсіз” деген теріс мәнде қолданыла бастады. Бұл көзқарас тарихи тұрғыда шектеулі, себебі варвар халықтарының мәдениеті мен дәстүрлері күрделі әрі бай.
Бүгінгі таңда тарихшылар бұл терминді объективті түрде зерттеуге тырысады. Олар варварлардың римдіктер мен гректердің ықпалынан тыс дамыған өзіндік ерекше мәдениеті бар екенін мойындайды.
Қорытынды
Сонымен, варварлар деген кім? Олар тарихта өзіндік орны бар, бірақ мәдениет пен өркениет тұрғысынан жиі қате түсіндірілген халықтар. Варварлар туралы көзқарас олардың ерекшеліктері мен тарихтағы рөлін түсінуге байланысты өзгерді. Олардың мәдениеті мен дәстүрлері тек Рим мен Грекияның ықпалында болмады, керісінше, әлемдік өркениетке өз үлесін қосты. Тарихты қайта қарау арқылы біз варварлар туралы жаңа әрі әділ көзқарас қалыптастыра аламыз.
