Витаминдерді қалай дұрыс қолдану керек?

Витаминдер – адам ағзасы үшін өте аз мөлшерде қажет, бірақ аса маңызды органикалық қосылыстар. Олар ішкі ағзада синтезделмейтіндіктен, біз оларды тағаммен немесе арнайы қосымша түрінде қабылдауымыз керек. Витаминдер екі түрге бөлінеді:

• Суда еритіндер (В тобының витаминдері, С витамині) – ағзада сақталмайды, сондықтан күн сайын қабылдау қажет;
• Майда еритіндер (A, D, E, K витаминдері) – ағзада жиналып қалуы мүмкін, сондықтан артық мөлшері зиян келтіруі ықтимал.

Дұрыс қолданудың негізгі қағидалары

1. Мақсатты түрде қабылдау

Витаминдерді жай ғана “пайдалы” деп қабылдауға болмайды. Оларды нақты қажеттілікке қарай қолдану қажет. Мысалы:

• Қыста С витамині суық тиюдің алдын алу үшін;
• Темір тапшылығы кезінде В12 витамині;
• Сүйек саулығын сақтау үшін D витамині ұсынылады.

2. Мөлшерін сақтау

Көп жағдайда адамдар “қаншалықты көп болса, соншалықты жақсы” деп ойлап, артық мөлшерде қабылдап жатады. Бұл – қате пікір. Әсіресе майда еритін витаминдерді шамадан тыс қолдану бауырға, бүйрекке кері әсер етуі мүмкін.

3. Тағам арқылы алу – ең табиғи жол

Табиғи тағамдарда болатын витаминдер ағзаға жақсы сіңеді. Мысалы:

• Сәбіз – А витаминінің көзі;
• Апельсин – С витаминіне бай;
• Жаңғақ – Е витаминімен қамтамасыз етеді;
• Балық майы – D витаминінің бай көзі.

Егер сіз теңгерімді тамақтансаңыз, көптеген витаминдерді қоспасыз-ақ ала аласыз.

4. Қосымша түрінде қабылдау – дәрігер кеңесімен ғана

Мультивитаминдер немесе жеке витаминдер дәріханаларда кеңінен сатылады. Бірақ оларды тек дәрігердің кеңесімен қабылдаған жөн. Себебі әр адамның ағзасы әртүрлі, ал кейбір жағдайларда витаминдер өзара немесе басқа дәрілермен әрекеттесіп, кері әсер беруі мүмкін.