Жүкті кезде қалай жату керек – ең қауіпсіз ұйқы позалары

Жүктілік – әйел өміріндегі ең ерекше әрі маңызды кезеңдердің бірі. Бұл кезеңде болашақ ананың денсаулығы ғана емес, жатырдағы сәбидің де амандығы басты назарда болуы керек. Сол себепті жүкті әйелдің дұрыс тамақтануы, физикалық белсенділігі мен ұйқы қалпы аса маңызды. Оның ішінде дұрыс ұйықтау позициясы ұрықтың дұрыс дамуына және ананың жайлылығына айтарлықтай әсер етеді.

Жүкті әйел үшін ең қауіпсіз ұйқы позалары

Жүктілік кезінде дененің өзгеруіне байланысты ұйықтау позалары да өзгереді. Ертерек кезеңдерде (бірінші триместрде) кез келген ыңғайлы күйде жатуға болады, бірақ жүктілік дамыған сайын ұйықтау қалпына қойылатын талаптар да артады.

1. Сол жақ бүйірмен жату – ең оңтайлы позиция

Дәрігерлердің көпшілігі сол жақ бүйірмен жатуды ұсынады. Бұл қалып ана мен нәресте үшін бірнеше маңызды артықшылықтарға ие:

• Қан айналымын жақсартады. Сол жақпен жатқанда жатырдың үлкен қан тамырларын қыспауына көмектеседі, бұл қанның еркін айналуына ықпал етеді.
• Ұрыққа оттегі жеткізілуін арттырады. Сол жақ бүйірмен жатқанда плацента арқылы оттегі мен қоректік заттар оңай тасымалданады.
• Бүйректің жұмысын жақсартады. Бұл қалып денедегі артық сұйықтықтың шығуын жеңілдетіп, ісінудің алдын алады.

2. Оң жақ бүйірмен жату

Оң жақ бүйірмен жату салыстырмалы түрде қауіпсіз, бірақ бұл қалыпта ұзақ уақыт жатуға болмайды. Себебі оң жақта жатқанда төменгі қуыс вена (vena cava) қысылып қалуы мүмкін, бұл қан айналымының нашарлауына алып келеді. Егер кейде оң жақ бүйірге ауысу қажет болса, бірнеше минут жатуға болады, бірақ негізгі ұйқы қалпы ретінде қолдану ұсынылмайды.

3. Жартылай отыру позасы

Кейбір жүкті әйелдер үшін арқаға жастық қойып, жартылай отырған қалыпта ұйықтау ыңғайлы болуы мүмкін. Бұл әсіресе асқазанның қыжылы бар әйелдер үшін жақсы шешім, себебі осылайша асқазандағы қышқыл өңешке кері ағуды азайтады. Сонымен қатар, тыныс алуды жеңілдетуге көмектеседі.

Қауіпті ұйқы позициялары

Жүктілік кезінде кейбір қалыптардан аулақ болу қажет, себебі олар ананың да, баланың да денсаулығына теріс әсер етуі мүмкін.

1. Арқамен жату – қауіпті қалып

Екінші және үшінші триместрде арқамен жату бірқатар мәселелер тудыруы мүмкін:

• Жатыр үлкейген сайын төменгі қуыс венаға қысым түсіп, қан айналымы нашарлайды.
• Бүйрек пен жүрекке түсетін жүктеме артады, аяқ-қол ісінуі мүмкін.
• Арқамен ұзақ уақыт жату артериялық қысымды төмендетуі мүмкін, бұл бас айналу мен әлсіздікке әкеледі.

2. Ішпен жату – мүлде жарамсыз

Жүктіліктің алғашқы кезеңінде ішпен жату әлі қауіпсіз болуы мүмкін, бірақ екінші триместрден бастап бұл мүлде мүмкін емес. Өйткені жатыр үлкейіп, ананың ішкі органдарына және нәрестеге қысым түсіруі мүмкін.

Жайлы ұйқы үшін пайдалы кеңестер

Жүктілік кезінде жақсы ұйықтау үшін бірнеше әдістерді қолдануға болады.

1. Жүкті әйелдерге арналған жастықтарды пайдалану

Арнайы жастықтар (U немесе C формалы) – жүкті әйелдерге арналған ең ыңғайлы құралдардың бірі. Мұндай жастықтар арқа, іш, бел және аяққа қолдау көрсетіп, ұйқыны жақсартады.

2. Түнде тамақтануды шектеу

Ұйықтар алдында ауыр, майлы және ащы тағамдардан бас тартқан жөн. Себебі олар асқазан қыжылын күшейтіп, асқорыту проблемаларына әкелуі мүмкін.

3. Таза ауада серуендеу

Ұйқы сапасын жақсарту үшін кешке таза ауада серуендеу өте пайдалы. Бұл жүйкені тыныштандырып, ұйқының тез келуіне көмектеседі.

4. Жайлы киім мен төсек жабдықтарын таңдау

Жүкті әйелдерге кең, табиғи матадан жасалған киім кию ұсынылады. Сондай-ақ, тыныс алатын, жұмсақ төсек-орын жақсы ұйқы үшін маңызды.