Жұма намазы қалай оқылады: Нұсқаулық және шарттары
Жұма намазы мұсылман қауымы үшін маңызды ғибадаттың бірі болып табылады. Бұл намаз аптаның қасиетті күні жұмада орындалады және мұсылмандарды біріктіру мен рухани нығайтуда үлкен рөл атқарады. Жұма намазының ерекшелігі – оны мешітте жамағатпен оқу міндеттілігі. Осы мақалада жұма намазының шарттары, оны орындау тәртібі және маңыздылығы туралы толығырақ тоқталамыз.
Жұма намазының маңызы
Жұма намазы мұсылмандар үшін рухани мереке ретінде қарастырылады. Бұл күні мұсылмандар бір-бірімен кездесіп, Алланың разылығы үшін жамағатпен ғибадат етеді. Қасиетті Құранда да жұма намазының маңыздылығы айқын көрсетілген. Алла Тағала «Жұма» сүресінде былай дейді:
«Ей, иман келтіргендер! Жұма күні намазға шақырылғанда, Алланы еске алуға асығыңдар және сауданы доғарыңдар. Егер білсеңдер, бұл сендер үшін қайырлы.» (Құран, 62:9)
Бұл аят жұма намазының артықшылығы мен парыз екенін айқын білдіреді.
Жұма намазына қойылатын негізгі шарттар
Жұма намазының дұрыс орындалуы үшін кейбір шарттарды орындау қажет:
- Уақыт: Жұма намазы бесін намазының уақытында оқылады. Егер уақыт өтсе, жұма намазын оқу мүмкін болмайды.
- Жамағаттың болуы: Жұма намазы тек жамағатпен орындалады. Жалғыз оқуға болмайды. Жамағаттың саны кем дегенде үш ер адам болуы шарт.
- Мешітте оқу: Жұма намазы мешітте немесе арнайы орындарда жамағатпен оқылуы тиіс.
- Хұтпа оқу: Жұма намазының алдында имам хұтпа оқиды. Хұтпаны тыңдау – жамағат үшін міндет.
Жұма намазы қалай оқылады?
Жұма намазының орындалу тәртібі бірнеше кезеңнен тұрады. Міне, жұма намазын орындау тәртібі:
- Мешітке ерте бару
Жұма күні мешітке мүмкіндігінше ерте барып, ғибадатқа дайындалу – сүннет амал. Мешітке кіргенде «тахиятул-мешіт» намазын оқып, Аллаға дұға жасалады. - Хұтпа тыңдау
Имам мінберге шығып, екі бөліктен тұратын хұтпаны оқиды. Бірінші бөлімінде Алланың құдіреті, Пайғамбардың өнегесі және иман туралы айтылады. Екінші бөлімінде дұғалар оқылып, жамағатқа өсиет беріледі. Хұтпа оқылған кезде жамағат тыныш отырып, зейін қойып тыңдауы керек. - Жұма намазының ракағаттары
Хұтпа аяқталғаннан кейін имам жамағатпен бірге екі ракағат жұма намазын оқиды. Бұл намаздың тәртібі былайша орындалады:- Бірінші ракағатта: «Фатиха» сүресі мен қосымша сүре оқылады, сосын рукуғ пен сәжделер орындалады.
- Екінші ракағатта: Тағы да «Фатиха» сүресі мен қосымша сүре оқылады, соңынан рукуғ пен сәжделер жасалып, тахиятта намаз аяқталады.
- Сүннет намаздарын оқу
Жұма намазының парызынан кейін 4 ракағат немесе 2 ракағат сүннет намазы оқылады. Бұл Пайғамбарымыздың (с.ғ.с) сүннеті.
Жұма намазының артықшылықтары
- Жамағатпен біріктіру
Жұма намазы мұсылмандарды біріктіреді. Бұл ғибадат – адамдардың рухани байланысын нығайтуға үлкен мүмкіндік. - Күнәлардың кешірілуі
Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с) хадистерінің бірінде:«Кімде-кім жұма күні ғұсыл алып, дұға жасап, мешітке ерте барып, хұтпаны тыңдаса, оның өткен жұма мен осы жұма арасындағы күнәлары кешіріледі.» - Сауаптың молдығы
Жұма намазының әрбір әрекеті үшін мол сауап жазылады. Әсіресе, мешітке ерте бару, Алланы зікір ету және дұға жасау ерекше маңызға ие.
Жұма намазына дайындық
Жұма намазы қалай оқылады деген сұрақтың жауабын толық түсіну үшін намазға дайындықтың да маңызды екенін атап өту қажет.
- Ғұсыл алу
Жұма күні ғұсыл алу – мұстахаб амал, яғни сауапты іс. Бұл дененің тазалығын қамтамасыз етеді және рухани дайындықты арттырады. - Таза киім кию
Жұма намазына мүмкіндігінше таза әрі әдемі киіммен бару ұсынылады. Бұл – Аллаға деген құрметтің белгісі. - Мешітке ерте бару
Мешітке ерте келу – Пайғамбарымыздың сүннеті. Ерте келгендер үшін Алланың періштелері арнайы дұға етеді.
Жұма күнінің берекесі
Жұма тек намаз оқитын күн ғана емес, сонымен қатар Алланы еске алу, садақа беру, және мұсылман бауырларға жақсылық жасау күні. Бұл күні Құран оқу, зикр айту және Пайғамбарымызға (с.ғ.с) салауат айту ұсынылады.
Қорытынды
Жұма намазы – мұсылманның апталық ең маңызды ғибадаты. Оны жамағатпен орындау арқылы мұсылмандар Алланың ризалығына жетіп, бір-бірімен қарым-қатынасын нығайтады. Жұма намазы қалай оқылады деген сұрақтың жауабын толық түсіну арқылы әрбір мұсылман өз ғибадатын дұрыс орындауға талпынады. Жұма намазына дайындалып, оны рухани тұрғыдан сезіну – әрбір мұсылманның міндеті мен қуанышы.
