Қабақ жарылса не істеу керек – Алғашқы көмек және күтім

Қабақ жарылуы – бұл бет аймағында жиі кездесетін жарақат түрі. Ол тұрмыстық жағдайларда, спортпен шұғылданғанда немесе кездейсоқ жарақат алу кезінде пайда болуы мүмкін. Мұндай жағдайларда жылдам және дұрыс әрекет ету маңызды. Бұл мақалада қабақ жарылса не істеу керек, алғашқы көмек көрсету әдістері мен жағдайды дұрыс бағалау туралы толық ақпарат береміз.

Қабақ жарылуының себептері

Қабақ жарақаты әртүрлі себептерден пайда болуы мүмкін. Солардың ішінде:

• Механикалық әсерлер: құлау, соққы немесе қатты затпен тигенде.
• Спорттық жарақаттар: доп, шайба немесе басқа спорттық жабдықтармен жарақат алу.
• Балалардың жарақаттары: балалардың белсенділігі мен сақтық шараларын елемеуі жиі қабақ жарылуына әкеледі.
• Өндірістік жарақаттар: қауіпсіздік техникасын сақтамаған кезде жұмыс орнында болуы мүмкін.

Бұл жарақаттардың әрқайсысы өз ерекшеліктерімен ерекшеленеді, бірақ алғашқы көмек көрсету және кейінгі күтімнің жалпы ережелері ұқсас.

Алғашқы көмек көрсету

Қабақ жарылса не істеу керек? Ең алдымен, жарақаттың ауырлығын бағалап, тиісті көмек көрсету қажет.

1. Жарақатты тазалау

Жарақат алғаннан кейін бірінші қадам – жараны инфекциядан қорғау. Мына әрекеттерді орындаңыз:

• Қолыңызды сабынмен жуып немесе антисептик қолданыңыз.
• Таза стерильді матамен немесе дәкемен қан тоқтатыңыз.
• Жылы қайнаған суды немесе антисептикалық ерітіндіні пайдаланып, жараны мұқият жуыңыз.

2. Қан тоқтату

Қан ағымын бақылау – алғашқы көмек көрсетудің маңызды кезеңі. Жарақат орнына стерильді дәкені немесе бинтті жұмсақ басып ұстаңыз. Егер қан тоқтамаса, медициналық көмекке жүгіну қажет.

3. Суық басу

Ісінуді азайту және ауырсынуды жеңілдету үшін мұз немесе суық компресс қолданыңыз. Мұзды матамен орап, жарақатқа 10-15 минут қойыңыз. Бұл қадам қан тамырларын тарылтып, қан ағуын азайтады.

4. Жараны жабу

Жарақат инфекция түсуден қорғау үшін стерильді таңғышпен жабылуы керек. Егер жарақат үлкен болса немесе терең болса, дереу дәрігерге жүгіну қажет.

Дәрігерге қашан бару керек?

Егер жарақаттың келесі белгілері болса, медициналық көмек алу өте маңызды:

• Жараның қатты тереңдігі немесе ұзындығы.
• Қан ағымы 10 минут ішінде тоқтамайды.
• Жарақат аймағында ісік немесе көгеру пайда болады.
• Көз көру қабілеті нашарлайды немесе қос көрінеді.
• Жарақаттан кейін қызба немесе инфекция белгілері (қызару, ісіну, ірің) байқалады.

Мұндай жағдайларда дәрігердің көмегінсіз жарақатты дұрыс емдеу мүмкін емес.

Үй жағдайында күтім жасау

Дәрігерге баруды қажет етпейтін жеңіл жарақаттарды үйде дұрыс күту маңызды.

• Антисептикалық күтім: Жараны күніне 1-2 рет антисептикпен сүртіңіз.
• Таңғышты ауыстыру: Таңғышты таза және құрғақ ұстаңыз. Егер ол ылғалданса немесе ластанса, дереу ауыстырыңыз.
• Дұрыс тамақтану: Жараның жылдам жазылуы үшін ағзаға қажетті дәрумендер мен минералдарды жеткізіңіз. С дәруменіне бай тағамдарды тұтыну (апельсин, лимон, қарақат) ұсынылады.
• Күш түсірмеу: Жарақат аймағына күш түсірмей, оны тыныштықта ұстау маңызды.

Қабақ жарылуының алдын алу

Жарақат алу қаупін азайту үшін келесі сақтық шараларын сақтау ұсынылады:

• Спортпен айналысқанда қорғаныш құралдарын (каска, көзілдірік) пайдалану.
• Қауіпсіздік техникасын сақтау: өткір заттармен жұмыс істегенде ерекше сақ болу.
• Балаларды қауіпсіз ойын аймақтарында қадағалау.

Қорытынды

Қабақ жарылса не істеу керек? Бұл сұраққа жауап беру үшін алғашқы көмек көрсету мен жарақатты дұрыс күту шараларын білу маңызды. Жарақатты дер кезінде тазалап, қан тоқтатып және инфекциядан қорғау арқылы көптеген асқынулардың алдын алуға болады. Егер жарақат ауыр немесе асқыну белгілері болса, медициналық көмекке жүгінуді ұмытпаңыз. Қауіпсіздік ережелерін сақтау арқылы мұндай жағдайларды алдын алуға болады.