Ауыз қалай бекітеді – Рамазан айының маңызы
Ауыз бекіту – ислам дінінде ерекше маңызды орын алатын ұғымдардың бірі. Бұл ұғым Рамазан айындағы ораза кезінде күндізгі уақытта тамақ, сусын ішуден және басқа да белгілі әрекеттерден бас тартуды білдіреді. Ауыз бекіту тек дене әрекеттерімен шектелмейді, ол рухани тазалықты да қамтиды. Бұл мақалада ауыз қалай бекітеді, оның шарттары мен маңыздылығы жайлы кеңінен тоқталамыз.
Ауыз бекітудің мағынасы
Ислам дінінде ауыз бекіту Алланың разылығын алу мақсатында орындалатын құлшылықтың бір түрі болып табылады. Мұсылмандар Рамазан айында күн шыққаннан күн батқанға дейін тамақ ішуден, су ішуден, жыныстық қатынастан және жаман сөздерден, әрекеттерден бас тартады. “Ауыз қалай бекітеді” деген сұрақ көбіне жаңа ораза бастаған жандар үшін маңызды болады.
Ауыз бекітудің шарттары
Ауыз бекіту үшін келесі негізгі шарттарды сақтау қажет:
- Ниет ету. Ауыз бекітуге ниет жүрекпен жасалады. Бұл әрекет түнде немесе таңертең күн шыққанға дейін орындалады. Ниетсіз ораза қабыл болмайды.
- Тазалық. Ораза ұстайтын адамның тәні ғана емес, жаны да таза болуы шарт. Жаман ойлар мен әрекеттерден сақ болу керек.
- Уақытқа мән беру. Ауыз бекіту уақыты таң намазы кірген кезде басталып, күн батқан кезде ауыз ашумен аяқталады.
Ауыз бекіту тәртібі
Ауыз бекітудің нақты тәртібі бар және оны әрбір мұсылман білуі тиіс:
- Сәресін ішу. Сәресі – күн шыққанға дейін жеңіл тамақтану. Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) сәресіге ерекше мән берген және оны берекеттің көзі деп атаған.
- Ниет айту. Сәресі ішкеннен кейін ауыз бекітуге жүрекпен ниет ету маңызды. Кейбір мұсылмандар арнайы дұғалар оқып, оразаларын ниетпен бекітеді.
- Күндізгі уақыттағы тазалық. Ауыз бекіткен соң, күндізгі уақытта жаман сөздерден, өсек айтудан, жалқаулықтан аулақ болу керек. Бұл рухани дамудың бір бөлігі.
Ауыз бекітудің рухани мәні
Ауыз бекіту тек аштық пен шөлді сезіну ғана емес, бұл – өзін-өзі тәрбиелеу және рухани тазару жолы. Ораза кезінде адам күнделікті өмірдің әдеттегі қажеттіліктерінен бас тартып, рухани құндылықтарға мән береді. “Ауыз қалай бекітеді” деген сұраққа жауап бере отырып, оның ішкі мәніне тоқталу керек:
- Төзімділік. Аштық пен шөлге шыдау адамның сабырын арттырады.
- Ризашылық. Адам ішіп-жейтін, күнделікті қолданатын нәрселерге шүкіршілік етуді үйренеді.
- Құдайға жақындық. Ораза ұстау арқылы мұсылмандар Аллаға деген сүйіспеншілігін және сенімін нығайтады.
Ауыз бекітудің денсаулыққа әсері
Ғылыми зерттеулерге сүйенсек, ораза ұстаудың денсаулыққа пайдалы жақтары көп:
- Асқазанның демалуы. Ауыз бекіту асқазанның демалуына мүмкіндік береді, бұл ас қорыту жүйесін жақсартады.
- Дене тазаруы. Ораза кезінде организмнен зиянды токсиндер шығарылады.
- Қан айналымының жақсаруы. Ұзақ уақыт тамақ ішпеу арқылы денедегі қант деңгейі реттеледі.
Ауыз бекітуге кедергі болатын жағдайлар
Кейбір жағдайларда ауыз бекітуге рұқсат берілмейді немесе ол жеңілдетіледі. Бұл жағдайларға мыналар кіреді:
- Ауыр сырқаттар.
- Жүкті және бала емізетін әйелдер.
- Саяхаттап жүрген адамдар.
- Қарттар мен денсаулығы нашар жандар.
Мұндай жағдайларда мұсылмандар ауыз бекіту орнына садақа немесе фидия беру арқылы өз міндеттерін орындай алады.
Ауыз ашу рәсімі
Ауыз ашу – оразаның маңызды бөлігі. Күн батқан кезде ауыз ашу құрмамен немесе сумен басталады. Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) хадисіне сәйкес, ораза тұтқан адамның аузы ашылған сәтте жасаған дұғасы қабыл болады. Бұл кезде адам Алладан тілек тілеп, шүкіршілік айтуы тиіс.
Қорытынды
Ауыз қалай бекітеді деген сұрақтың жауабы тек рәсімдік қадамдарды орындаумен ғана шектелмейді. Бұл – адамның ішкі жан-дүниесін тазарту, өзін-өзі тәрбиелеу және Аллаға жақындау процесі. Ораза ұстау арқылы адам сабыр мен төзімділікті меңгереді, өз өмірін рухани тұрғыдан байытады.
