Бала шошынғанда не істеу керек – Қолдау және кеңестер
Баланың шошуы – әрбір ата-ана үшін алаңдаушылық тудыратын жағдай. Бұл құбылыс кішкентай балаларда жиі кездеседі және әртүрлі себептерден туындауы мүмкін. Шошу көбінесе балалардың психологиялық, эмоционалдық немесе физиологиялық жағдайына әсер етеді, сондықтан оған дұрыс көңіл бөлу маңызды. Мақаламызда бала шошынғанда не істеу керек, қандай себептерден шошуы мүмкін екенін, және бұл жағдайды қалай жеңілдетуге болатыны туралы айтып береміз.
Баланың шошуының себептері
Баланың шошуы түрлі факторларға байланысты болуы мүмкін, оның ішінде:
- Түнгі қорқыныштар: Балалар жиі түсінде қорқынышты нәрселер көруі мүмкін. Бұл түнгі шошуға алып келеді.
- Қатты дыбыстар немесе жарық: Кенеттен болған шу немесе жарқ еткен жарық баланың шошып кетуіне себеп болуы мүмкін.
- Қорқынышты оқиғалар: Теледидардан көрген немесе естіген қорқынышты жағдайлар баланың санасында ұзақ сақталып, шошу сезімін тудыруы мүмкін.
- Стресс немесе шаршау: Шамадан тыс шаршау немесе күйзеліс те шошуға себеп болуы ықтимал.
Бала шошынғанда не істеу керек?
Бала шошынған кезде ата-ананың сабырлы әрі түсіністікпен қарауы маңызды. Міне, мұндай жағдайда жасалатын негізгі қадамдар:
1. Сабырлы болыңыз
Ең алдымен, ата-ана өзінің эмоциясын басқаруы керек. Баланың шошуын жеңу үшін, сіздің сабырлылығыңыз бен тыныштығыңыз үлкен рөл атқарады. Егер сіз дауысыңызды көтеріп немесе абыржып тұрсаңыз, балаңыздың қорқынышы арта түседі.
2. Баланы құшақтаңыз және тыныштандырыңыз
Баланың өзін қауіпсіз сезінуі өте маңызды. Оны құшақтап, жылы сөздер айтыңыз. Мысалы: «Бәрі жақсы, мен қасыңдамын, қорықпа» деген сөздер сенімділік береді.
3. Тыныс алуды реттеңіз
Шошыған бала жиі жылдам тыныс алуы мүмкін. Оған терең тыныс алуды үйретіңіз. Бірге баяу және терең тыныс алуға тырысыңыз, бұл жүйкені тыныштандыруға көмектеседі.
4. Шошу себебін анықтаңыз
Балаңыздың шошуына не себеп болғанын біліңіз. Егер ол түсінде қорқынышты нәрсе көрсе, түсін жаймен сұраңыз. Қатты дыбыс немесе жарық болса, оның қайдан шыққанын бірге тексеріп, себебін түсіндіріңіз.
5. Ойын арқылы назарын аударыңыз
Шошу сезімін жеңілдету үшін балаңызбен ойнаңыз. Оның сүйікті ойыншығын алып, назарын басқа жаққа бұрыңыз. Бұл әдіс балаға тезірек қалпына келуге көмектеседі.
Шошудан кейінгі қолдау
Баланың шошуы өткеннен кейін де, оған психологиялық қолдау көрсету маңызды. Осыған байланысты мынадай кеңестерді ұстануға болады:
- Қауіпсіз орта жасаңыз: Баланың бөлмесін жылы әрі жайлы етіңіз. Жарық шамды түнге қалдыру немесе сүйікті ойыншығын жанында ұстау оған тыныштық сыйлайды.
- Күн тәртібін реттеңіз: Бала күнде бір уақытта ұйықтап, бір уақытта тұруы керек. Ұйқының сапасын жақсарту шошуды азайтуы мүмкін.
- Қорқыныш туралы сөйлесіңіз: Баламен ашық сөйлесіп, оның қорқынышын түсіну маңызды. Оған өз сезімін айтуға мүмкіндік беріңіз.
Шошудың алдын алу жолдары
Баланың шошуын алдын алу үшін ата-аналар келесі шараларды қолдана алады:
- Кешкі уақытты тыныш өткізу
Ұйықтар алдында теледидар, компьютер немесе телефонды пайдалануды шектеу қажет. Жұмсақ музыка тыңдау немесе ертегі оқу жақсы шешім бола алады. - Денсаулығына көңіл бөлу
Баланың тамақтануын және физикалық белсенділігін қадағалаңыз. Денсаулығы мықты бала шошуға аз бейім болады. - Қауіпсіздік сезімін нығайту
Баламен жиі сөйлесіп, оның өзін қауіпсіз сезінуін қамтамасыз етіңіз. Оның сезімдері маңызды екенін үнемі ескертіңіз. - Қатты дыбыстарды азайту
Үйдегі артық шуды шектеңіз. Мысалы, түнгі уақытта теледидар дыбысын бәсеңдету немесе есіктерді ақырын жабу.
Кәсіби көмек қажет пе?
Егер бала жиі және ұзақ уақыт шошынатын болса, бұл ата-аналар үшін алаңдайтын жағдай болуы мүмкін. Мұндай жағдайда психологтың немесе балалар дәрігерінің көмегіне жүгіну қажет. Маман баланың психологиялық жағдайын тексеріп, қосымша кеңестер береді.
Қорытынды
Баланың шошуы – табиғи құбылыс. Алайда, бұл жағдайды дұрыс түсініп, оған сәйкес шаралар қолдану ата-ананың міндеті. Бала шошынғанда не істеу керек деген сұраққа жауап ретінде, ең бастысы – оған қолдау көрсету және оның қауіпсіздігін қамтамасыз ету. Сабырлы болу, баламен сөйлесу және қорқыныштың себебін жою арқылы шошуды жеңуге болады. Ең бастысы – балаңызға әрдайым жанашырлық танытып, оның эмоциясын құрметтеңіз.
