Көтендегі құрттарды кетірудің жолдары
Көтендегі құрттар, яғни паразиттер, адам денсаулығына үлкен зиян тигізуі мүмкін. Әсіресе, балалар арасында көп кездесетін бұл мәселе дұрыс емделмесе, асқынуларға әкелуі мүмкін. Бұл мақалада көтендегі құрттарды анықтау, алдын алу және емдеу туралы толық ақпарат беріліп, денсаулыққа қатысты маңызды кеңестер ұсынылады.
Көтендегі құрттардың пайда болу себептері
Көтендегі құрттардың негізгі себебі – жеке тазалықтың сақталмауы. Паразиттер лас қол, жуылмаған тағам немесе жануарлармен байланыс арқылы жұғуы мүмкін. Балалар жиі құмда ойнап, ауызға лас заттарды салатындықтан, олар тәуекел тобына жатады.
Негізгі себептері:
- Қолды дұрыс жумайтын әдет.
- Жеміс-жидектерді, көкөністерді жуусыз қолдану.
- Шикі немесе дұрыс пісірілмеген ет пен балықты тұтыну.
- Паразиттер жұқтырған жануарлармен тығыз байланыс.
Белгілері мен симптомдары
Көтендегі құрттар кейде адамды ұзақ уақыт бойы мазаламай, байқалмай жүре беруі мүмкін. Дегенмен, белгілі бір симптомдар арқылы бұл мәселені анықтауға болады.
Негізгі белгілері:
- Түнде көтен аймағында қатты қышу.
- Ас қорыту проблемалары: іш өту, іштің кебуі.
- Әлсіздік, шаршағыштық және ұйқының бұзылуы.
- Тәбеттің төмендеуі немесе керісінше көбеюі.
- Балаларда тітіркенгіштік және салмақ жоғалту.
Егер осы белгілердің бірі байқалса, дәрігерге жүгінген жөн.
Көтендегі құртты қалай кетіруге болады?
Көтендегі құрттардан құтылудың бірнеше жолы бар, олар медициналық және табиғи әдістерге бөлінеді. Ең бастысы – бұл процессте кешіктірмеу және маман кеңесіне жүгіну.
1. Дәрі-дәрмекпен емдеу
Дәрігердің нұсқауымен қабылданатын арнайы антигельминтті дәрілер көтендегі құрттарды тиімді түрде жояды. Бұл дәрілерді қабылдау кезінде төмендегі ережелерді сақтау маңызды:
- Дозасын дұрыс есептеу: Дәрілердің мөлшерін адамның салмағы мен жасының негізінде анықтайды.
- Отбасы мүшелерін емдеу: Бір адамнан құрт анықталса, барлық отбасы мүшелері тексеріліп, алдын алу шараларын қолдану керек.
Дәрігерлер көбінесе “Мебендазол”, “Пирантел”, немесе “Альбендазол” секілді препараттарды тағайындайды.
2. Табиғи әдістер
Егер химиялық дәрі-дәрмектерден аулақ болғыңыз келсе, табиғи тәсілдерді қолдануға болады. Кейбір тағамдар мен шөптер паразиттерді жоюға көмектеседі:
- Сарымсақ: Сарымсақтың құрамындағы табиғи заттар құрттарды жояды. Оны шикідей жеу немесе қайнатпа ретінде қолдануға болады.
- Асқабақ дәні: Құрамындағы заттар паразиттерді табиғи жолмен шығарады. Таңертең ашқарынға асқабақ дәнін жеу пайдалы.
- Жусан: Жусан шөбінен жасалған шай ішкенде, ол паразиттерді шығаруға әсер етеді.
3. Гигиеналық шараларды сақтау
Гигиена – көтендегі құрттардан құтылудың және оларды алдын алудың маңызды бөлігі.
- Қолды жуу: Тамақ ішер алдында және дәретханадан кейін міндетті түрде қолды сабынмен жуу.
- Төсек жабдықтарын үнемі ауыстыру: Төсек-орын жабдықтарын жоғары температурада жуып, күнде ауыстыру.
- Тырнақ күтімі: Тырнақтарды қысқа етіп қырқу және олардың астын таза ұстау.
Көтендегі құрттарды алдын алу жолдары
Кез келген ауруды емдеуден гөрі алдын алу жеңілірек. Осыған байланысты төмендегі шараларды күнделікті әдетке айналдыру керек:
- Жеке тазалық: Балаларға қол жууды және жеке тазалықты үйрету.
- Тамақ дайындау: Ет пен балықты жақсылап пісіріп, жеміс-жидектерді мұқият жуу.
- Үй жануарларына күтім: Мысықтар мен иттерді уақтылы паразиттерден тазарту.
- Жалпы тазалық: Үй ішін таза ұстау және кілемдерді жиі шаңсорғышпен тазалау.
Емдеу кезінде ескерілетін маңызды жайттар
- Өзін-өзі емдемеу: Мамандардың кеңесінсіз дәрі-дәрмек қабылдау қауіпті болуы мүмкін.
- Емдеуді қайталау: Көптеген дәрігерлер алғашқы емнен кейін 2 аптадан соң емдеуді қайталауды ұсынады.
- Толық зерттеу: Құрттар анықталған жағдайда нәжіс анализі арқылы нақты диагноз қою қажет.
Қорытынды
Көтендегі құрттар – адамның өмір сапасына елеулі әсер ететін проблема. Көтендегі құртты қалай кетіруге болады деген сұрақтың жауабы жеке тазалықты сақтау, дұрыс тамақтану және уақытылы дәрігерге жүгінуден басталады. Паразиттерден толық арылу үшін дәрігер ұсынған емдеу курсын дәл орындап, алдын алу шараларын тұрақты түрде жүзеге асыру қажет.
