Корь қалай жұғады: Таралу жолдары және алдын алу шаралары
Корь – бұл өте жұқпалы вирустық инфекция, негізінен балалар арасында жиі кездеседі, бірақ ересектер де бұл ауруға шалдығуы мүмкін. Бұл инфекцияның қалай таралатынын және оны болдырмаудың тиімді әдістерін білу – денсаулықты сақтау үшін маңызды.
Корь дегеніміз не?
Корь – тыныс алу жолдарын зақымдайтын вирус тудыратын инфекциялық ауру. Оның негізгі белгілері: дене қызуының жоғарылауы, жөтел, мұрын ағуы, көздің қызаруы, және ағзада бөртпенің пайда болуы. Вирус ағзаға түскенде иммундық жүйені әлсіретіп, басқа да асқынуларға жол ашуы мүмкін.
Аурудың таралу жолдары
Корь вирусы негізінен ауа арқылы беріледі. Ол сырқат адамның тыныс алу жолдарынан шығып, жақын маңдағы сау адамдарға жұғуы мүмкін. Аурудың таралу жолдарына төмендегі жағдайлар жатады:
- Ауа арқылы таралу
Жөтелу, түшкіру немесе сөйлесу кезінде вирус ауаға тарайды. Вирус бөлмеде бірнеше сағат бойы белсенділігін сақтай алады, сондықтан жабық жерлерде жұғу қаупі жоғары. - Жақын байланыс
Сырқат адаммен жақын байланысқа түскенде, әсіресе, қол алысу немесе ортақ заттарды қолдану кезінде вирус жұғуы мүмкін. - Заттар арқылы жұғу
Вирус сілекей немесе тыныс алу жолдарынан шыққан бөлшектер арқылы заттарға түсуі мүмкін. Мысалы, ортақ пайдаланатын ыдыстар, ойыншықтар немесе есік тұтқалары арқылы вирус таралады.
Корьдің алғашқы белгілері
Аурудың инкубациялық кезеңі 10-14 күнге дейін созылады, содан кейін мынадай белгілер байқала бастайды:
- Жоғары дене қызуы;
- Құрғақ жөтел;
- Мұрынның ағуы және тыныс алудың қиындауы;
- Көздің қызаруы мен жарыққа сезімталдық;
- Денеде бөртпелердің пайда болуы (бастапқыда беттен басталып, кейін денеге таралады).
Бұл белгілер байқалғанда тез арада дәрігерге қаралу қажет.
Алдын алу шаралары
Корьдің таралуын тоқтату үшін алдын алу шараларын ұстану маңызды. Ең тиімді әдіс – вакцинация. Төменде алдын алу шараларының негізгі жолдары көрсетілген:
- Вакцинация
Корьға қарсы екпе аурудың алдын алудың ең тиімді жолы. Вакцина инфекцияны жұқтыру қаупін 90%-дан астам төмендетеді. Екпе көбіне баланың 1 жасында және мектепке дейінгі кезеңде егіледі. - Гигиеналық ережелерді сақтау
Қолды жиі жуу және жеке гигиенаны сақтау вирустың таралуына кедергі жасайды. - Жұқтырған адамдармен байланысқа түспеу
Сырқат адамдармен тығыз қарым-қатынаста болмау аурудан сақтануға көмектеседі. - Қоғамдық орындарда сақтық шараларын қолдану
Ауру көпшілік жиналатын жерлерде тез таралатындықтан, адам көп жиналатын орындарда маска тағу немесе қашықтық сақтау маңызды.
Аурудың асқынулары
Корь дұрыс емделмеген жағдайда қауіпті асқынуларға әкелуі мүмкін:
- Ортаңғы құлақ қабынуы;
- Өкпе қабынуы;
- Ми қабынуы (энцефалит);
- Иммундық жүйенің ұзақ уақыт әлсіреуі.
Бұл асқынулар, әсіресе, жас балалар мен егде адамдар үшін қауіпті.
Емдеу жолдары
Корь вирусын толықтай емдейтін арнайы дәрі-дәрмек жоқ. Аурудың белгілерін жеңілдету үшін симптоматикалық ем қолданылады. Ол төмендегілерді қамтиды:
- Дене қызуын түсіретін дәрі-дәрмектер;
- Мол сұйықтық ішу;
- Дұрыс тамақтану және дәрумендер қабылдау;
- Дәрігердің тағайындаған арнайы ұсыныстарын орындау.
Асқыну қаупі бар жағдайда медициналық көмекке жүгіну керек.
Қорытынды
Корь вирусы тез таралатын және ауыр асқынуларға әкелуі мүмкін ауру. Сондықтан оның таралу жолдарын біліп, алдын алу шараларын қабылдау – денсаулықты қорғаудың негізгі қадамы. Аурудан сақтану үшін вакцинация жасап, жеке гигиенаны сақтау өте маңызды. Бұл қарапайым ережелер тек өзіңізді ғана емес, айналаңыздағы адамдарды да қорғауға көмектеседі.
