Мұрын қанаса не істеу керек: Толық нұсқаулық
Мұрыннан қан кету – көпшілігіміз өмірімізде бір рет болсын кездескен қарапайым жағдайлардың бірі. Бұл құбылыс кейде қорқынышты көрінгенімен, оның себебі әрқашан ауыр емес. Алайда, дұрыс әрекет етпеу қан кетудің ұзаққа созылуына немесе асқынуына алып келуі мүмкін. Сондықтан, мұрын қанаса не істеу керек деген сұраққа толық жауап беру үшін оның себептерін, алғашқы көмекті және алдын алу шараларын қарастырайық.
Мұрыннан қан кетудің негізгі себептері
Мұрыннан қан кетудің бірнеше жалпы себебі бар:
- Құрғақ ауа: Қыста жылыту жүйелері ауаны құрғатып, мұрынның шырышты қабығын зақымдауы мүмкін.
- Травмалар: Мұрынға соққы алу немесе мұрынды қатты тазалау қан кетуге себеп болады.
- Аллергия немесе инфекция: Аллергия, тұмау, немесе синусит мұрынның шырышты қабығын әлсіретіп, қан кету қаупін арттырады.
- Қан қысымының жоғарылауы: Гипертония кезінде тамырларға түсетін күш мұрыннан қан кетуге әкелуі мүмкін.
- Қанның ұюы бұзылыстары: Қанның ұюы нашар болса немесе белгілі бір дәрілер қабылданса, мұрыннан қан жиі кетеді.
Бұл себептерді білу арқылы қан кетуді болдырмауға немесе оның қайталануын азайтуға болады.
Мұрын қанаса не істеу керек: Алғашқы көмек
Егер мұрныңыздан қан кете бастаса, қорықпаңыз. Төменде қан кетуді тоқтату үшін орындалатын қарапайым, бірақ тиімді қадамдар берілген.
1. Дұрыс отырыңыз және еңкейіңіз
Мұрын қанаса, ең бірінші әрекет – дұрыс қалыпты таңдау. Тік отырыңыз және денеңізді сәл алға қарай еңкейтіңіз. Бұл қанның мұрыннан тамшылап кетуін қамтамасыз етеді және оның тамаққа немесе тыныс алу жолдарына түсуінің алдын алады. Ешқашан шалқадан жатпаңыз немесе басыңызды артқа шалқайтпаңыз.
2. Мұрынды қысу
Мұрынның жұмсақ бөлігін екі саусақпен мұқият қысыңыз. Бұл әдіс қан тамырларын қысуға және қан ағымын тоқтатуға көмектеседі. Мұрынды қысқан күйде 5-10 минут бойы тыныс алуды ауыз арқылы жалғастырыңыз.
3. Салқын компресс қолданыңыз
Мұрынның үстіне немесе маңдайға мұз немесе суық компресс қойыңыз. Суық температура тамырлардың тарылуына ықпал етіп, қан кетуді тоқтатады.
4. Мұрныңызды тексеріңіз
Қан тоқтағаннан кейін мұрынның ішіне мұқият қараңыз. Егер қан ұйығы қалыптасса, оны қозғамаңыз, өйткені бұл қайта қан кетуіне себеп болуы мүмкін.
Дәрігерге қашан жүгіну керек?
Кейде мұрыннан қан кету өздігінен тоқтамайды немесе жиі қайталануы мүмкін. Мұндай жағдайда медициналық көмек қажет. Төмендегі жағдайларда дәрігерге жүгінген дұрыс:
- Қан кету 20 минуттан артық тоқтамаса;
- Қан жоғалтудың көлемі тым көп болса;
- Қан қысымының жоғарылауы байқалса;
- Мұрын жарақат алғаннан кейін қан кетсе;
- Қан кету жиі қайталанса және себепсіз болса.
Мұндай жағдайлар мұрыннан қан кетудің ауыр себептері бар екенін көрсетуі мүмкін, сондықтан дәрігерлік тексеріс қажет.
Мұрыннан қан кетудің алдын алу жолдары
Мұрын қанаса не істеу керек деген сұраққа жауап қана емес, оның алдын алу шараларын білу де маңызды. Мұрыннан қан кетуді болдырмау үшін келесі кеңестерді орындауға тырысыңыз:
1. Ылғалдылықты сақтаңыз
Үйдегі ауаның ылғалдылығын қалыпты деңгейде ұстау маңызды. Құрғақ ауа мұрынның шырышты қабығын зақымдауы мүмкін. Қыста ылғалдандырғыш құралдарды қолданыңыз немесе бөлмеге су құйылған ыдыстар қойыңыз.
2. Мұрынды дұрыс тазалаңыз
Мұрынды тазалау кезінде мұқият болыңыз. Қатты үрлеуден аулақ болып, мұрынды нәзік сүртіңіз.
3. Дұрыс тамақтану
Дұрыс тамақтану арқылы қан тамырларының мықтылығын сақтауға болады. Рационға С витамині, темір, және магний сияқты маңызды элементтерді қосыңыз.
4. Қан қысымын бақылауда ұстаңыз
Қан қысымын үнемі тексеріп, оны қалыпты деңгейде сақтаңыз. Жоғары қан қысымы мұрыннан қан кетудің жиі себебі болып табылады.
5. Аллергияны бақылау
Аллергияңыз болса, оны емдеуге арналған дәрілерді қолданыңыз және аллергендерден аулақ болыңыз.
Қате әрекеттерден сақ болыңыз
Мұрын қанаса, адамдар жиі мынадай қателіктерге бой алдырады:
- Басты артқа шалқайтпау: Бұл қанның тамаққа кетуіне әкеледі.
- Қан ұйығын қозғалту: Бұл қайта қан кетуге себеп болады.
- Мұрынды қатты үрлеу: Қан ұйығын бұзып, қан кетуді күшейтеді.
Қорытынды
Мұрыннан қан кету көптеген адамдар үшін үйреншікті жағдай болғанымен, оны дұрыс басқару маңызды. Қарапайым қадамдарды орындап, қан кетуді тоқтата аласыз, ал алдын алу шараларын ұстану арқылы оның қайталануын азайтуға болады. Есіңізде болсын, егер қан кету жиі қайталанса немесе ұзақ уақыт тоқтамаса, дәрігерге көрінген дұрыс.
Мұрын қанаса не істеу керек? Дұрыс отыру, мұрынды қысу және салқын компресс қолдану – алғашқы көмек көрсетудің негізгі тәсілдері. Бұл қарапайым әдістер қан кетуді тез әрі тиімді тоқтатуға көмектеседі.
Мұрыннан қан кету – аса күрделі мәселе болмағанымен, оны елемеу денсаулыққа әсер етуі мүмкін. Денсаулығыңызға мұқият болыңыз және жоғарыда аталған кеңестерді күнделікті өміріңізде қолданыңыз.
